Ekonomik kriz ve ihracat pazarlarındaki resesyon, Türkiye’nin emek yoğun sektörleri olan tekstil, ayakkabı ve tarım gibi alanlara ciddi bir istihdam darbesi vurmuş durumda. 2024 yılı itibariyle, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Hane Halkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre, 15 yaş ve üzeri bireyler arasında işsiz sayısı 2024 yılında önceki yıla göre 151 bin kişi azalarak 3.1 milyon kişi olarak kaydedilmiştir. Ancak işsizlik oranı, 0.7 puanlık bir azalışla %8.7 seviyesine düşmüştür.
Her 4 Kişiden Biri İşsiz
Ekonomi yönetimi, işsizlik oranındaki bu düşüşü ‘son 12 yılın en düşük seviyesi’ olarak öne çıkarsa da, geniş tanımlı işsizlik verileri oldukça çarpıcı. 2024 yılında, her dört kişiden biri işsiz konumdayken, geniş tanımlı işsizlik oranı %26.7 seviyesine çıkarak, bir önceki yıla göre 3.9 puan artış göstermiş bulunmaktadır. Bu oran, Türkiye’deki iş gücü piyasasının alarm verici bir durumunu da gözler önüne sermektedir.
2014 yılında %17.4 olan atıl iş gücü oranı, pandemi döneminde 2020 yılında %25’in üzerine çıkmıştı. 2024’teki %26.7’lik seviye, pandemi dönemindeki zirveyi dahi aşmış durumda. Bu süreçte istihdam edilenlerin sayısı ise 988 bin kişi artarak toplam 32.6 milyon kişiye ulaştı. İstihdamın ana motoru ise hizmet sektörü olarak öne çıkmıştır.
Sanayi Sektörü Eriyor
2024 verilerine göre Türkiye’de tarım sektöründe 4 milyon 827 bin, sanayi sektöründe 6 milyon 746 bin, inşaat sektöründe 2 milyon 162 bin ve hizmet sektöründe 18 milyon 886 bin kişi istihdam edilmektedir. Bu toplam istihdamın %57.9’unu oluşturan hizmet ve inşaat sektörlerinin istihdam içindeki payı 0.3 puan artarken, sanayi sektörünün payı 0.5 puan azalmıştır. Bu durum, sanayi sektörünün ekonomik toparlanma açısından ne denli zorlu bir döneme girdiğini göstermektedir.
606 Bin Kişi En Az Bir Yıldır İşsiz
TÜİK verilerine göre, erkeklerde işsizlik oranı %7.1, kadınlarda ise %11.8 olarak tahmin edilmektedir. Genç nüfusta işsizlik oranı %16.3 iken bu grupta erkeklerde %13.1, kadınlarda ise %22.3 olarak değerlendirilmektedir. İş bulma sürelerinin uzaması ve iş bulma umudunun azalması, söz konusu istihdam piyasasının genel durumu ile paralellik göstermektedir. Bu bağlamda, 606 bin kişi bir yıldan fazla süredir iş aramaktadır. Ayrıca, 2 milyon 171 bin birey, artık iş bulma umudunu kaybettiğini belirtmektedir. Bu rakamlar 2023’te 1.8 milyon, 2022’de ise 1.6 milyon olarak kaydedilmiştir.
