Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, ABD Başkanı Donald Trump ile Cuma günü bir araya gelerek değerli madenler ve mineraller anlaşmasını imzalayacak. Bu görüşme, Trump’ın Zelenski’yi Riyad’daki barış görüşmelerine davet etmeyi reddetmesine ve onu “bir diktatör” olarak tasvir etmesine rağmen gerçekleşiyor. Zelenski, Trump ile buluşmaya hazır olduğunu ifade etti ve ikili arasında siyasi gerilimlerin yaşandığı bir dönemde, Kiev, Washington’un desteğini yeniden kazanmak istiyor.
Ukrayna, ABD’den aldığı milyarlarca dolarlık silah yardımı ve siyasi destekle birlikte, Trump’ın tutumunu değiştirmek için çaba harcıyor. Trump, “diktatör” olarak tanımladığı Zelenski hakkında, sözlerinin hatırlatılması üzerine “Ben öyle bir şey mi demiştim?” ifadelerini kullanarak durumu reddetti. Bu gelişmelerin yanı sıra, Zelenski’nin Trump ile görüşme öncesinde imzalanacak anlaşma, Ukrayna’nın devlet kontrolündeki doğal kaynaklardan elde edeceği gelirlerin yüzde 50’sini, ABD ile ortak yönetilecek bir yeniden inşa fonuna aktaracağını belirtiyor.
‘YA ÇOK YAKINDA BİTECEK, YA DA HİÇ BİTMEYECEK’
Perşembe günü, İngiltere Başbakanı Keir Starmer ile yaptığı ortak basın toplantısında, Trump, Zelenski ile görüşmeyi dört gözle beklediğini vurguladı. Ayrıca, Ukrayna ordusunun cesaretini takdir ettiğini ve savaşın sona ermesi için yoğun çaba sarf ettiklerini belirtti. Trump, savaşın geleceği hakkında “Ya çok yakında bitecek ya da hiç bitmeyecek” şeklinde bir ifade kullandı. Starmer, Ukrayna’nın şekillendireceği ve Putin’in daha fazla ilerlemesini önleyecek “sert ve adil” bir barış planı üzerinde de konuştuklarını söyledi. İngiltere, barışı korumak için sahaya asker göndermeye hazır olduklarını dile getirdi, ancak Trump, ABD’nin bu tür bir misyona katılıp katılmayacağına dair bir yanıt vermedi.
Bugün imzalanması beklenen anlaşma, sadece ekonomik boyutuyla değil, aynı zamanda geopolitik dinamiklerle de dikkat çekiyor. Anlaşmanın içeriği açıkça belirlenmemiş olsa da, mineral yatakları, petrol, doğal gaz ve LNG terminalleri ile limanları kapsadığı ifade ediliyor. Bu durum, Ukrayna’nın doğal kaynaklarının değerinin artmasıyla ABD’nin tutum artırmasının işaretidir.
UKRAYNA’NIN SON UMUDU
İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana Avrupa güvenliğinin temel direklerinden biri olan ABD’nin, Ukrayna konusundaki tutumu, AB ülkelerinde büyük endişe yarattı. Ancak Kiev’in, değerli maden ve nadir toprak elementleri kaynaklarının büyük bir kısmını ABD’ye taahhüt etmesi, Washington’un tutumunu olumlu yönde biraz değiştirmiş görünüyor. Bununla birlikte, Trump yönetimi mevcut barış görüşmelerinden Avrupa’yı ve Ukrayna’yı hariç tutmaya devam ediyor. Bugün imzalanacak değerli maden ve mineral anlaşmasında, aynı zamanda Ukrayna’nın güvenliğini sağlayacak bağlayıcı bir madde bulunmaması dikkat çekiyor.
Washington, Ukrayna’ya sağlanan milyarlarca dolarlık silah yardımının maliyetini, bu nadir toprak elementleri satışına bağlı bir yeniden inşa fonu aracılığıyla geri almayı planlıyor. Geçen yıl yayımlanan bir araştırmaya göre, ABD Kongresi’nin Ukrayna için ayırdığı fonların yaklaşık üçte ikisi ABD’de harcandı. Kiev, bu anlaşmanın Trump’ı Ukrayna’nın topraklarını geri alma mücadelesinde destekçi olmaya ikna edeceğini umuyor. Bu durum, aynı zamanda savaşın yorgun düştüğü bir dönemde, yeni bir yardım paketinin Kongre’de onaylanmasına da zemin hazırlayabilir.
