2025 yılı için planlanan 14.7 trilyon liralık bütçede, ‘Deli Dumrul’ ve ‘Kara Delik’ olarak anılan kamu özel işbirliği (KÖİ) müteahhitlerine önemli bir miktarda bütçe ayrılacak. Bu bütçenin içinden, 2025’te halktan toplanacak olan 12.6 trilyon liralık verginin 204.2 milyar lirası, hastane, yol, köprü ve tünel projelerini yöneten KÖİ müteahhitlerine aktarılacak. Sadece şehir hastanelerinin müteahhitlerine ödenecek tutar ise 104.6 milyar lira olarak belirlenmiş, bu rakam beş farklı bakanlığın yıllık bütçesini aşmaktadır.
BELGELERLE ORTAYA KOYDU
Eski Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Milletvekili Dr. Fikret Şahin, kamu kaynaklarının şehir hastaneleri aracılığıyla müteahhitlik firmalarına nasıl yönlendirildiğini belgelerle kanıtlamıştır. Dr. Şahin’in CHP yönetimine sunmuş olduğu rapora göre, 2025 yılı itibarıyla bu hastanelere toplam 67 milyar 181 milyon lira kira, 37 milyar 421 milyon lira hizmet bedeli ödenecek. Bu toplamda 104 milyar 602 milyon lira, 85 milyon vatandaş için hizmet sunan Sağlık Bakanlığı’nın harcayacağı her 100 liradan 10.3 lirasının şehir hastanesi müteahhitlerine gideceğini göstermektedir.
16 TANESİ 5 FİRMADA
Ülke genelinde bulunan 18 şehir hastanesinin 16’sı toplamda 5 farklı müteahhit firması tarafından işletilmektedir. Bu firmalardan Rönesans İnşaat, 5 hastaneyi yönetirken, Akfen, YDA, ve Türkerler 3’er hastane, IC İçtaş ise 2 hastane işletmektedir. Diğer iki hastaneden birisi Samsung C&T Kayı-Salini, diğeri ise Güriş tarafından işletilmektedir. 2025 yılında şehir hastanelerine ödenecek olan 104.6 milyar liralık kaynak, İçişleri Bakanlığı’nın 96.4 milyar, Ticaret Bakanlığı’nın 56.2 milyar, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 53.2 milyar, Enerji Bakanlığı’nın 45.3 milyar ve Dışişleri Bakanlığı’nın 39 milyar liralık ödeneklerinin toplamından bile daha fazladır.
4 YIL YERİNE 25 YIL ÖDEME
18 şehir hastanesinin inşası için müteahhitler tarafından harcanan toplam para miktarı ise 10 milyar 205 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. Bu rakam, Cumhurbaşkanlığı’nın 2018 yılı KÖİ yatırım raporunda yer almıştır. Ödeneklerin 2025 yılı için belirlenen toplamı olan 104.6 milyar lira, 2025 yılı itibarıyla ortalama 42 TL olan dolar kuru ile hesaplandığında, hastane müteahhitlerine ödenecek paranın döviz karşılığı 2 milyar 491 milyon dolar civarında olmaktadır. Bu hesaplamalara göre, aslında 4 yıllık bir ödemeyle 18 hastanenin tüm yatırım maliyetinin karşılanması mümkündü. Ancak Türkiye, bu hastanelere olan ödemeleri 4 yıl içinde yapmak yerine, 25 yıl süreyle gerçekleştirecek, bu durumda 21 yıllık sürede yapılacak olan ödemeler boşa gidecek gibi görünmektedir.
