Imperial College London’dan Dr. José Penadés ve araştırma ekibi, bazı süper bakterilerin antibiyotiklere karşı nasıl direnç kazandığını anlamak amacıyla tam 10 yıl boyunca detaylı araştırmalar gerçekleştirdi. Ancak, bu zorlu soruya cevap vermek için Google’ın araştırmacılara destek olmak amacıyla geliştirdiği “co-scientist” adlı yapay zeka aracı, yalnızca iki gün içinde doğru yanıtı buldu. Bu durum, Penadés ve ekibini oldukça şaşırttı.
Penadés, Google’a e-posta göndererek yapay zekanın henüz yayımlanmamış araştırmalara erişim imkanı olup olmadığını sordu. Google ise bu konuda herhangi bir erişim imkanı olmadığını belirtti. Ekip, bulgularını 19 Şubat tarihinde bioRxiv adlı ön baskı platformunda yayınladı, ancak bu makale henüz hakem değerlendirmesinden geçmemişti.
Yapılan araştırma, süper bakterilerin genetik materyallerini nasıl transfer ettiklerini anlamanın, antibiyotik direnciyle mücadelede kritik bir öneme sahip olduğunu ortaya koydu. Penadés ve ekibi, bazı bakteriyofaj virüslerinin diğer virüslerden “enjekte edici kuyruk” mekanizmasını alarak farklı bakteri türlerini enfekte edebildiğini keşfetti. Bu bulgular, antibiyotik direnci konusundaki anlayışları derinleştirmeye yardımcı oldu.
Bilim insanları, bu keşfi deneylerle doğruladıktan sonra aynı soruyu Google’ın yapay zekasına yönelttiler. Yapay zeka, analiz ettiği mevcut kanıtları değerlendirerek birkaç hipotez sundu ve bunlardan biri, bilim insanlarının 10 yıllık çalışmanın sonucu olarak ulaştığı doğru sonuç ile örtüşüyordu. Bu durum, yapay zekanın bilimsel araştırmalara katkısının ne kadar önemli olabileceğini gösterdi.
Ayrıca, yapay zekanın yalnızca teorik çözümler üretmekle kalmayıp, bilimsel deneylerin nasıl tasarlanması gerektiğine dair öneriler sunduğu da belirtiliyor. İşin ilginç yanı, Imperial College London’dan Tiago Dias da Costa bu durumu şu sözlerle değerlendirdi: “Eğer bu sistem beklendiği gibi çalışırsa, bilimde devrim yaratabilir. Yanlış yönlere sapmamızı engelleyerek, bilimsel keşif sürecini olağanüstü bir hızla ilerletebilir.”
Ancak yapay zekanın bilimde kullanımı hâlâ tartışmalı bir konu. Son dönemde yapay zeka destekli birçok çalışmanın tekrarlanamaz veya hatalı sonuçlar ürettiği görülüyor. Bu nedenle bilim insanları, yapay zekanın araştırmalara nasıl entegre edileceğine dair etik çerçeveler oluşturmayı ve yanlış kullanımları tespit etmek için yeni araçlar geliştirmeyi öneriyorlar.
Yine de, bu olay yapay zekanın bilimsel keşiflerde ne denli güçlü bir araç olabileceğini gözler önüne serdi. Bilim insanları, yapay zekanın hipotez geliştirme sürecinde önemli bir destek sunabileceğini ancak deneysel kanıtların hâlâ vazgeçilmez olduğunu vurguluyor. Sonuç olarak, yapay zeka ve bilim insanları arasındaki işbirliğinin, gelecekteki bilimsel gelişmelere yön verebileceği net bir şekilde ortaya çıkıyor.
