“`html
Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Bölümü öğretim üyesi ve AFAD Bilimsel Destek Kurulu üyesi olan Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Türkiye’nin güneydoğusunda, 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen Pazarcık ve Elbistan merkezli iki büyük depremin, Doğu Anadolu Fay Hattı üzerinde gerçekleştiğini açıklamıştır. Bu depremler, bölgedeki sismik aktivitenin ve fay hareketlerinin ne denli kritik olduğunu bir kez daha gözler önüne sermiştir.
Prof. Dr. Sözbilir, Kahramanmaraş’ın içinden geçen Maraş Fay Zonu’nun önemli bir fay hattı olduğunu vurgulayarak, bu fayın henüz kırılmadığını ve 6.8 büyüklüğünde bir deprem üretme olasılığı bulunduğunu ifade etmiştir. Bu durum, söz konusu fay üzerinde yapılan bilimsel araştırmaların önemini artırmaktadır. Özellikle, büyük depremler sırasında kırılmayan fayların incelenmesinin kritik bir öneme sahip olduğu belirtilmektedir.
Maraş Fay Zonu’nun en güneydeki aktif kolu üzerinde, Prof. Dr. Sözbilir ve ekibi tarafından gerçekleştirilen beş hendek açma çalışması sonucunda, bu fayın yaşını, geçmişteki deprem aralıklarını ve en son ne zaman deprem ürettiğini belirlemişlerdir. Araştırmalar sonucunda, bu fay parçasının aktivitesinin en yüksek seviyede olduğunu, dolayısıyla yapılaşma açısından bu bölümün kapatılmasını önerdiklerini bildirmiştir. Bu fay, Doğu Anadolu Fayı kadar uzun olmasa da, son 10 bin yıl içinde üç deprem üretmiş ve ortalama deprem üretme aralığı yaklaşık 3 bin yıl olarak belirlenmiştir.
Prof. Dr. Sözbilir, Maraş Fay Zonu üzerinde en son depremin 1500’lü yıllarda meydana geldiğini belirterek, Doğu Anadolu Fayı’ndan kaynaklanan depremlerin bu kolu etkilediğine yönelik veriler elde ettiklerini de eklemiştir. 6 Şubat’ta meydana gelen ilk depremde, Narlı, Erkenek, Pazarcık ve Amanos segmentlerinin kırıldığı, ikinci depremde ise Çardak ve Doğanşehir faylarının kırıldığı aktarılmıştır. Ayrıca, Malatya Fayı’nın kuzeyinde kalan bölümlerin, yani henüz kırılmamış olduğunu da vurgulamıştır.
Malatya’da 16 Ekim’de meydana gelen ve merkez üssü Kale ilçesi olan 5.9 büyüklüğündeki depremin ardından Erkenek ile Pütürge arasında kırılmamış fay parçalarının artık kırıldığını belirtmiştir. Ancak, Bingöl tarafında henüz kırılmamış fay parçaları olduğu üzerinde durmuştur. Kuzey Anadolu Fayı’nın bir kolu olan Yedisu Segmenti’nin bu alanlarda varlığını koruduğunu ifade eden Sözbilir, Bingöl bölgesindeki Doğu Anadolu Fayı’nın henüz kırılmadığını da sözlerine eklemiştir.
Bingöl tarafında deprem beklenildiğini belirten Prof. Dr. Sözbilir, bu alanların sismik boşluk sınıfında olduğunu ve günümüzde artık deprem üretmesi gerektiği yönünde bir yaklaşım olduğunu vurgulamıştır. Bununla birlikte, daha güneydeki Pazarcık’tan Ölüdeniz Fayı’nın da 6 Şubat depremlerinde kırılmadığı bilgisi verilmiştir. Sakçagöz, Yesemek ve Hacıpaşa gibi Türkiye’nin sınırları içinde kalan fay parçalarının henüz kırılmadığı ve bu bölgelerde de bilimsel çalışmaların devam ettiğini dile getirmiştir.
“`
Bu özet, Türkiye’deki önemli fay hatları, depremler ve bilim insanlarının araştırmaları hakkında detaylı bilgiler sunmaktadır. Prof. Dr. Hasan Sözbilir’in verdiği bilgilere göre, doğu ve güneydoğudaki fayların durumu ve olası riskler hakkında farkındalık artırmak amaçlanmaktadır.
