Türkiye Gençlik Araştırması: Eğitim ve Evlilikte Sorunlar

İsveç’in mali destek sağladığı 2023 Türkiye Gençlik Araştırması, Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) ve Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü (HÜNEE) iş birliğiyle gerçekleştirildi. Bu çalışmanın sonuçları, Hacettepe Üniversitesi’nin Beytepe kampüsünde düzenlenen bir lansman etkinliği ile kamuoyuyla paylaşıldı. Araştırma, gençlerin sosyal, ekonomik ve psikolojik durumlarına dair derinlemesine verilere ulaşmayı hedefliyor.
Araştırma sonuçları, katılımcı hane halkı nüfusunun yüzde 14’ünün 15-24 yaş grubundaki gençlerden oluştuğunu ortaya koymaktadır. Her üç hane halkından birinde en az bir genç birey bulunmakta (yüzde 33). İlginç bir diğer bulgu ise gençlerin neredeyse yarısının (yüzde 44) kendine ait bir odası olmadığı. Eğitim durumuna bakıldığında, gençlerin yaklaşık beşte biri (yüzde 17) ortaokul mezunu veya daha az eğitimli, yüzde 37’si lise öğrencisi, yüzde 23’ü lise mezunu, yüzde 23’ü ise üniversite öğrencisi ya da mezunu. 2007 Türkiye Gençlik Araştırması ile karşılaştırıldığında, üniversite öğrencisi veya mezunu gençlerin oranının erkeklerde yüzde 2’den 22’ye ve kadınlarda yüzde 4’ten 24’e yükseldiği gözlemleniyor.
İŞSİZ GENÇLERİN YÜZDE 14’Ü İŞ ARIYOR
Gençlerin neredeyse yarısı çalışıyor (yüzde 42), ancak bu çalışanların yalnızca yarısı sigortalı (yüzde 46). Çalışmayan gençlerin ise yüzde 14’ü iş arıyor. Çalışma oranları arasında ise belirgin bir cinsiyet farkı var; genç erkeklerin üçte beşi (yüzde 61) çalışırken, genç kadınlarda bu oran yalnızca dörtte bir (yüzde 24). Ayrıca, her beş gençten biri (yüzde 20) ne eğitimde ne istihdamda, ne de bu konulara yönelik yetiştirme programlarına katılmaktadır. Bu durum, toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin bir yansıması olarak kadınlarda üçte bir (yüzde 29), erkeklerde ise onda bir (yüzde 10) oranında gözlemlenmektedir.
GENÇLERİN YÜZDE 92’Sİ SOSYAL MEDYA KULLANIYOR
Araştırma bulgularından bir diğeri, gençlerin sosyal medyayı yoğun bir şekilde kullandığını gösteriyor; gençlerin yüzde 92’si sosyal medya platformlarına erişim sağlıyor. En çok tercih edilen platformlar arasında yüzde 88 ile Instagram, ardından yüzde 31 ile TikTok ve yüzde 28 ile X geliyor. Gençlerin sosyal medya aracılığıyla bilgi edinme konusundaki eğilimleri de dikkat çekiyor; yüzde 88’i kadına yönelik şiddet, yüzde 69’u cinsel sağlık ve üreme sağlığı, yüzde 64’ü çocuk yaşta evlilikler hakkında, yüzde 61’i ise gençlik ve şiddet konularında sosyal medyadan bilgi ediniyor.
15-24 YAŞ ARASI EVLENEN GENÇ KADINLARIN 4’TE 1’İ ÇOCUK GELİN ÇIKTI
Gençlerin çoğunluğu evlenmemiş olup (yüzde 90), evli olanların