Yıllarca süren savaş, ekonomik ambargolar, tahrip olan su ve elektrik altyapıları, okullar, hastaneler, yollar…
2011 yılında başlayan Suriye iç savaşı sonucunda, milyonlarca Suriyeli ülkesini terk etmek zorunda kaldı. O günden bu yana, “bilinen Suriye”den geriye çok az şey kaldı. Yıllarca Türkiye’de yaşayan Suriyeliler, 61 yıllık Baas yönetiminin sona ermesinin ardından büyük bir coşkuyla kutlamalara katıldı.
Sokaklar, ilk fırsatta evlerine döneceğini söyleyen pek çok Suriyelinin kutlamalarıyla dolup taştı. Ancak Türkiye toplumunun önemli bir kısmı, Suriyelilerin artık ülkelerine dönmesi gerektiğini düşünüyor. Peki, yaklaşık 3 milyon Suriyelinin yakın zamanda Suriye’ye dönmesi mümkün mü? Uzmanlara göre, bu konuda henüz erken olduğu ifade ediliyor.
Prof. Dr. Murat Erdoğan, “Bir hareketlilik yaşanacak ama herkesin beklediği gibi, milyonlarca insanın bir anda ülkesine döneceğini düşünmüyorum,” diyerek bu beklentinin riskli olabileceğini değerlendiriyor. Eğer bu beklenti sınırlı şekilde gerçekleşmezse, yeni bir gerginlik ortamının ortaya çıkabileceğini öngörüyor.
İltica ve Göç Araştırmaları Merkezi Başkanı Metin Çorabatır ise, en iyi durumda bir yıl içinde “kademeli dönüş” öngördüğünü, bunun için ise gerekli hazırlıkların yapılması gerektiğini belirtiyor. Çorabatır, Suriye’deki güvenlik sorunlarının yanı sıra günlük hayatın idamesi için bir uluslararası kabul görmüş hükümetin işbaşına gelmesi gerektiğini vurguluyor.
On iki yıldır Hatay’da yaşayan kimya mühendisi İbrahim, her şeye rağmen en kısa zamanda dönmeyi planladığını ifade ediyor. İlk olarak tek başına gidip Halep’teki evlerini hazır edeceğini, ardından ailesini yanına alacağını söyleyen İbrahim, Suriye’de su ve elektrik sorunları olduğunu, ülkenin yönetimi konusunda belirsizliklerin olduğunu belirtiyor.
Suriye’de birçok bölgede altyapının tahrip olduğunu, pek çok Suriyelinin artık geri dönemez durumda olduğunu ifade eden İbrahim, “Halep gibi büyük şehirlerin bile kötü durumda olduğunu” dile getiriyor. Ülkeye dönüşün kolay olmadığını belirterek, Suriye halkının yavaş yavaş her şeyi yeniden inşa edeceklerini söylüyor.
