Milli Eğitim Bakanlığı’nın 2023-24 örgün eğitim istatistiklerine dayanan araştırmalar, okul dışında kalan çocuk sayısının yaklaşık 612 bin olduğunu gösteriyor. Eğitim Reformu Girişimi’nin analizine göre, okul dışında kalan çocuk sayısı %38,4 artarak zorunlu eğitimde olması gereken 200 bin çocuğun eğitim dışına çıktığını ortaya koyuyor. Okuldan ayrılma oranı %74 ile en fazla ortaöğretimde yaşanmıştır. 14-17 yaş aralığındaki çocukların sayısı ise bir önceki yıla kıyasla 168 bin artarak 452 bine ulaşmıştır.
Araştırmacılara göre, ekonomik kriz eğitim dışındaki çocuk sayısında artışta etkilidir. Türk Eğitim Derneği TEDMEM Eğitim Uzmanı Dr. Nilgün Demirci Celep, zorunlu eğitim çağındaki okul dışında kalan öğrenci sayısının yarım milyonu aştığını belirtmektedir. MEB ise yükselen sayıları açık öğretim kayıtlarındaki pasif öğrencilere bağlamaktadır.
Türkiye’de eğitimden erken ayrılma oranının artması, temel sebepler arasında çocuk işçiliği ve erken yaşta evliliklerin bulunmasıyla ilişkilendirilmektedir. Uzmanlara göre, çocuk iş gücüne katılım oranı özellikle 15-17 yaş grubunda yüksek seviyededir. Ekonomik sıkıntılar, çocukların işe gitmelerine ve aile ekonomisine katkı sağlamalarına neden olabilmektedir.
Eğitim Reformu Girişimi’nden Özgenur Korlu, açık öğretim kayıtlarındaki azalmanın da sorunun bir parçası olduğunu belirtmektedir. Kadın ve kız çocuklarının eğitim ve istihdamda erkeklere göre daha az yer almaları, toplumsal cinsiyet eşitsizliği sorununa dikkat çekmektedir.
OECD raporuna göre, Türkiye’de bölgesel olarak okullaşma oranları arasındaki farklar önemli ölçüde değişiklik göstermektedir. Çocuk yoksulluğunun giderek artması da eğitim dışındaki çocuk sayısında ciddi bir etken olarak gözlemlenmektedir.
İstanbul Ticaret Odası Başkanı Şekib Avdagiç, ne okulda ne işte olan gençlerin iş hayatına kazandırılması gerektiğine vurgu yaparak, bu konunun öncelikli olarak ele alınması gerektiğini belirtmektedir. Özellikle gençlerin eğitim ve istihdamla buluşturulması için çalışmalar yapılmalıdır.
