Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, yılda iki kez düzenli olarak yayımladığı Finansal İstikrar Raporu’nda, ülkenin ekonomik durumu ve finansal sistemin sağlığı hakkında önemli bilgiler sunmaktadır. Bu raporda öne çıkan bazı ifadeler ve analizler, Türkiye’nin sıkı para politikası ve finansal koşullarının iç talep üzerindeki etkilerine dair derin bir içgörü sunmaktadır.
Raporda belirtilen ilk önemli nokta, sıkı finansal koşulların iç talepteki dengelenme sürecine katkıda bulunduğudur. Bu durum, aynı zamanda dezenflasyon sürecinin de devam ettiğini göstermektedir. Sıkı para politikası ve makroihtiyati önlemler, kredi büyümesinin iç talebi dengeleyici nitelikte ılımlı bir şekilde seyretmesine olanak tanımaktadır.
Finansal istikrar açısından bir başka önemli gözlem, bankaların bilançolarında Türk Lirası (TL) mevduatının payının istikrarlı bir şekilde arttığına dair verilerdir. Aynı zamanda, KKM (Kur Korumalı Mevduat) ve yabancı para (YP) mevduatların payında bir azalma gözlemlenmiştir. Bu gelişmeler, TL’nin değerini artıracak gücün oluşmasına katkı sağlarken, sistemde oluşan TL likidite fazlasının etkin yönetimi de dikkat çekmektedir. Bu fazlalık, zorunlu karşılıklar ve diğer sterilizasyon araçları ile dengelenmektedir.
Ülke risk priminin gerilemesi ve kredi derecelendirme kuruluşlarının not artırımları, tüm sektörler için yurt dışı finansman koşullarının belirgin bir şekilde iyileşmesine olanak tanımaktadır. Bunun yanında, reel sektörün düşük borçluluk seviyesinin korunması, sıkılaşan finansal koşulların firma bilançoları ile bankacılık aktif kalitesine etkisini sınırlandırmaktadır.
Ayrıca, hanehalkı borçluluğunda düşük seviyelerin korunmasına rağmen, borç kompozisyonunda bireysel kredi kartları ve kredili mevduat hesaplarının payında bir artış gözlemlenmiştir. Bireysel kredi kartı ve ihtiyaç kredisi TGA oranlarındaki artış, bu borçlara yönelik devreye alınan yapılandırma imkânının risklerin yönetimine katkı sağlaması beklenmektedir.
Bankacılık sektöründe ise kârlılık göstergelerindeki düşüşe rağmen, içsel sermaye üretiminin sermaye yeterliliğini destekler nitelikte olduğu görülmektedir. Bankacılık sektörünün finansal sağlamlığı, güçlü likidite yapısı ve sermaye yeterliliği ile desteklenmektedir. Sıkı finansal koşullar, iç talepteki dengelenme sürecine katkı sağlarken, cari dengede iyileşmenin belirginleştiği de raporda yer alan diğer bir bulgudur.
Sıkı para politikası, TL tasarrufları destekleyecek seviyelerde mevduat faizlerinin kalmasını sağlamaya devam edecektir. Bu politika bileşimi, Türkiye ekonomisine yönelik risk algısının iyileşmesine ve risk priminin düşmesine katkı sağlamakta, böylece ekonomik istikrarın sağlanmasına yardımcı olmaktadır.
