Özelleştirme Gelirlerinde Artış Beklentisi

Cumhurbaşkanlığı tarafından hazırlanan “Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı”nda, 2024 yılına ilişkin özelleştirme gelirlerindeki artış beklentisi önemli bir dikkat çekti. 2023 yılsonuna kadar 15 milyar lira olarak tahmin edilen özelleştirme gelirinin, 2025 yılında iki katına çıkarak 30 milyar liraya ulaşması bekleniyor. Özelleştirmelerden elde edilen gelirler, 2021 yılında 5 milyar TL, 2022 yılında 6 milyar TL ve 2023 yılında ise 8,5 milyar TL olarak gerçekleşirken, 2025 yılındaki yüksek gelir tahmini, ‘Sırada ne var’ sorusunu gündeme getiriyor.

Programda, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından gerçekleştirilen satış ve devir işlemlerinin toplam tutarının 2023 yılında 3,96 milyar TL, 2024 yılının ilk sekiz ayında ise 2,9 milyar TL olduğu belirtilmiştir. Ayrıca, Eylül 2024 itibarıyla özelleştirme ihale süreçlerinin tamamlandığı, Cumhurbaşkanı onayına sunulan, onaya sunulma aşamasında olan ve imza aşamasında bulunan özelleştirme uygulamalarının toplam tutarının 31,5 milyar TL olduğu kaydedilmiştir.

2023 yılında 76 taşınmazın satış sözleşmeleri imzalanmış, bu taşınmazlardan 62’sinin kamu kurumlarına bedelli devri gerçekleştirilmiştir. 2024 yılı itibarıyla ise 31 taşınmazın satış sözleşmeleri imzalandı, üç taşınmazın da kamu kurumlarına bedelli devri yapılmıştır. Eylül 2024 itibarıyla özelleştirme portföyünde 76 taşınmazın satış yoluyla, üç varlığın ise işletme hakkının devri yoluyla özelleştirilmesi için ihale süreçleri başlatılmıştır. Onaya sunulan, onaya sunulma aşamasında ve imza aşamasındaki taşınmazlar için yıl sonuna kadar ihale süreçlerinin tamamlanması hedeflenmektedir. 2025 yılı programında, ‘etkin bir piyasa mekanizması oluşturma hedefi doğrultusunda’ özelleştirme uygulamalarına devam edileceği vurgulanmaktadır.

AKP Dönemi Özelleştirmeleri

1986’dan 2024’e kadar toplamda 71,6 milyar dolar tutarında özelleştirme işlemi gerçekleştirildi. Bu satışların 63,5 milyar dolarlık bölümü Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) hükümeti döneminde yapılmıştır. Özelleştirmelerde, AKP döneminde 39 milyar dolarlık kısmı hisse satışı, 17,3 milyar dolarlık kısmı işletme/tesis satışı, 651 milyon doları otel/sosyal tesis satışı, 4,7 milyar doları taşınmaz satışı ve 708 milyon doları varlık satışından oluşmaktadır. 2008 yılında özelleştirme programına alınan Türkşeker’e ait 14 fabrika, 11 liman, PETKİM, Eti Bakır ve Türk Telekom gibi stratejik kurumlar, bu satışlar arasındadır.

503 Milyar TL Görev Zararı

Yıllık Programda, Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) ve kamu bankalarına toplam 503 milyar lira görevlendirme gideri öngörüldü. KİT’lerin finansman dengelerinin iyileştirilmesi hedeflenmektedir. BOTAŞ, TEİAŞ ve EÜAŞ yatırımlarının finansmanının bir kısmının dış proje kredilerinden karşılanacağı ifade edilmiştir. Ayrıca TMO’nun 2025 yılı için 2,5 milyon ton buğday ve 1 milyon ton mısır alması, Türkşeker’in ise 7,7 milyon ton şeker pancarı alımı gerçekleştirmesi planlanmaktadır.

AKÇAY: Milli Sermayeye Sahip Çıkılmalı

CHP’li yetkililer, kötü ekonomi yönetimi sonucunda ülken