Göcek Tüneli’nin işletimini üstlenen firmanın, devlet tarafından yapılan bir tüneli bedavaya alarak işletme süresinin uzatılmasını sağlaması, yap-işlet-devret (YİD) modeli ile ilgili gizli sözleşmelere olan şüpheleri artırdı. Göcek Tüneli İnşaat ve Taahhüt AŞ’nin eski Yönetim Kurulu Başkanı Necmettin Aydın, sözleşme gereği haklı olduklarını belirtse de, kamu yararını göz önünde bulundurarak işletme süresinden 6 yıl 20 gün feragat ettiklerini ifade etti. Aydın, iki tünelin de 31 Aralık 2025 tarihinde devlete devredileceğini açıklamıştı. Ancak, sonrasında devir tarihinin 20 Mayıs 2030’a ertelendiği öğrenildi. Yapılan bu gizli ertelemenin, sözleşmelerdeki firmalara avantaj sağlayan gizli maddelerden kaynaklandığı düşünülüyor.
DEVİR 2030’A KALDI
Normal şartlar altında Göcek Tüneli, 20 Ocak 2032’ye kadar firma tarafından işletilecekti. Ancak, 2018 yılında Cumhurbaşkanı tarafından yapılan bir karar ile bu devir tarihi 31 Aralık 2025’e çekildi. Bu duruma karşılık olarak, devletin 16.5 milyon dolara (güncel değerle yaklaşık 590 milyon TL) yaptırdığı ikinci tünelin firmaya verileceği duyuruldu. Kamuoyunda, bedava geçişlerin 2025 yılı itibarıyla başlayacağı beklentisi oluşmuşken, SÖZCÜ gazetesinin yaptığı haberle birlikte devrin 20 Mayıs 2030’a ertelendiği anlaşıldı. Bu beklenmedik gelişme, Göcek Tüneli ile ilgili yapılan sözleşmenin başından beri açıkça halkın yararına değil, firmanın çıkarlarını gözeten bir yapıda olduğuna yönelik eleştirileri yeniden alevlendirdi. Aydın’ın 2018 yılında “Elimizde bizim haklılığımızı içeren sözleşme var” şeklindeki açıklamaları akıllarda soru işareti bıraktı. Uzmanlar, YİD sözleşmelerinin halk ile paylaşılması ve firma lehine olan maddelerin ayıklanması gerektiğini savunuyor.
Gizli sözleşmede neler var?
YİD sözleşmelerinde, devlet ve halkı bağlayan, geleceği ipotek altına alan maddelerin halkla paylaşılmadığı biliniyor. Dolayısıyla Göcek Tüneli’nin devrinin hangi madde sebebiyle uzatıldığı ve devletin neden milyon dolarlık bir tüneli şirkete vermek zorunda kaldığı net bir şekilde bilinmiyor. Bunun yanı sıra, devletin yaptırdığı ikinci tünelin bu sözleşmeye dahil olup olmadığı, tünelin kimin tarafından yapılması gerektiği ve kimin işletip işletmeyeceği gibi önemli soruların yanıtları da halktan gizleniyor. Böylece, bu durum kamuoyunda ciddi bir bilgi eksikliği yaratmakta ve vatandaşların güvenini sarsmaktadır.
