Çiftçiler Tarlalarını Satıyor, Umut Buğdayda!

Yüksek üretim maliyetleri, Türkiye’nin tarım sektörü için önemli bir tehdit oluşturmaya devam ediyor. Uzun bir süre boyunca limon gibi birçok meyve ve sebze türünün alım fiyatlarının düşmesi, üreticileri zor durumda bıraktı. Hatay, Türkiye’nin en önemli tarım alanlarından biri olmasına rağmen, bölgedeki çiftçiler son birkaç yıl içerisinde büyük zorluklar yaşadı. Antakya Ziraat Odası Başkanı Mehmet Muzaffer Okay, yaşanan durumu şöyle özetliyor: “Çiftçilerin çözümü, çiftçiliği bırakmakta. Etrafımızda satılık tarlalar artırmaya başladı. Herkes bir şekilde toprağının bir kısmını satıp küçülüyor ya da bu işten tamamen çıkma peşinde.” Bu sorun yalnızca Hatay’a özgü olmayıp, ülke genelinde tüm çiftçilerin karşılaştığı zorluklar arasında yer alıyor.
Satılık ilan sitelerinde, birçok dönümlük arazi sonuçta alıcı bekliyor. Hatay Dörtol’da yer alan ve 15 yıllık ağaçların bulunduğu bir portakal bahçesi 70 milyon TL’den satışa sunulurken, başka bir 30 dönümlük bahçe 115 milyon TL’lik fiyatla alıcı arıyor. Ayrıca, bir diğer portakal bahçesi de 5 milyon 100 bin TL’den satılığa çıkarılmış durumda. Bu fiyatlar, çiftçilerin içinde bulunduğu sıkıntıyı açıkça ortaya koymaktadır.
FAİZ DAHA ÇOK KAZANDIRIR
Maliyetlerin artması, çiftçilerin tüm ürünlerde daha az kazanç elde etmesine neden oluyor. Örneğin, geçen yıl 28 TL olan pamuk fiyatı, bu yıl 23 TL’ye geriledi. Ayrıca, zeytinyağının litre fiyatı da 235 TL’den 180 TL’ye düştü. Okay, çiftçilerin buğday ve pamuk gibi ürünleri ekmelerinin pek bir anlamı kalmadığını, zira hiçbirinden para kazanamadıklarını ifade ediyor. “Borcumuz katlanmış durumda, girdi maliyetleri ise geçen senenin yüzde 100 üstünde. Şu anda arazimizin dönüm fiyatı 300 bin TL. Yani 100 dönüm tarla 30 milyon TL ediyor ve bunu bankaya koyarsa ne kadar kazanacak?” sözleriyle de çiftçilerin içindeki çaresizliği çarpıcı bir şekilde anlatmıştır.
Çiftçi tarlasından ekiniyle vazgeçti
Üretimdeki zararlar nedeniyle çiftçiler, tarlalarını satma yoluna gitmeye başladı. Bugünlerde internet üzerindeki ilanlar, Türkiye’nin dört bir yanında satışa sunulan tarım arazileriyle doludur. Bazı çiftçiler ise tarlalarında hasat edilmeyen mahsulleri ve meyve ağaçlarını bırakarak, bu durumu kabullenmişlerdir. Sebze ve meyve üretiminde yaşanan bu sorunlar, tarım sektöründeki geleceği tehdit ederken, çiftçilikten vazgeçenlerin sayısı da giderek artmaktadır.
Çiftçi umudunu buğdaya bağladı
SGK verilerine göre, Türkiye’deki çiftçi sayısı her yıl hızla eriyor. 2019 yılında 600 bin 787 olan çiftçi sayısı, 2020 yılında pandeminin etkisiyle 547 bine düştü. Bir süre 500 bin seviyesinde tutunan sayı, 2023 yılı itibarıyla 460 bin 260’a gerilemiştir. 2024 yılında ise bu erime hız kazanırken, ağustos ayı itibarıyla çiftçi sayısı 413 bin 865’e düşmüştür. Birçok çiftçi ekim yapmayı bıraktı veya umudunu buğdaya yönlendirdi. Okay, “Pamuk para etmedi, mısır fiyatları dalgalandığı için tüccarların elinde kaldı, birçok çiftçi buğday ekmeye başladı” diye ekliyor.