Dünya genelinde zoonotik hastalıklar, özellikle Mpox virüsü (MPXV), son zamanlarda dikkat çekici bir araştırma konusu haline gelmiştir. Pandemik potansiyeli ile bilim camiasının ilgisini çeken Mpox, Türkiye ve İngiltere’den bilim insanları tarafından detaylı bir şekilde inceleniyor. Biruni Üniversitesi ve London Metropolitan University ortaklığında yürütülen araştırma, virüsün bulaşma dinamiklerini, bağışıklık sistemine etkilerini ve tedavi yöntemlerini ele alarak mRNA teknolojisi ile yeni bir aşı geliştirme sürecini hızlandırmayı hedefliyor. Çalışmalar, Biruni Araştırma Merkezi’nden Dr. Elif Sibel Aslan, Moleküler Biyolog Sajjad Eslamkhah, Dr. Cüneyd Yavaş, Dr. Nermin Akçalı, Dr. Lütfiye Karcıoğlu Batur, Dr. Asmaa Abuaisha, Moleküler Biyolog Erva Esma Yıldırım Uçarkuş, Prof. Dr. Mustafa Solak ve London Metropolitan University’den Prof. Dr. Kenneth N. White gibi isimlerin katkılarıyla yürütülmektedir.
ASLAN: MRNA TEKNOLOJİSİ MAYMUN ÇİÇEĞİNE KARŞI UMUT OLABİLİR
Araştırmacılar, mRNA aşılarının Mpox’a karşı geliştirilmesinin önemli bir fırsat sunduğunu belirtiyor. Çalışmada, bağışıklık sistemini güçlü bir şekilde harekete geçirecek çoklu epitoplu yeni nesil aşıların geliştirilmesi için veri analizi ve biyoinformatik tekniklerinin önemi vurgulanıyor. Makalede, Mpox’un genetik adaptasyon yeteneği göz önüne alındığında, aşının geniş bir koruma sağlayacak şekilde tasarlanması gerektiği ifade ediliyor. Biruni Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi, Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümünden Dr. Elif Sibel Aslan, “Mpox’un yayılmasını engellemek ve yeni salgın dalgalarının önüne geçmek için aşı geliştirme sürecini hızlandırmamız gerekiyor. mRNA teknolojisi, virüsün mutasyonlarına karşı hızla adapte olabilecek bir çözüm sunuyor. mRNA teknolojisi maymun çiçeğine karşı umut olabilir.” diyerek çalışmaların önemine dikkat çekiyor.
WHITE: AFRİKA’DAKİ VAKA DİNAMİKLERİNİ ANLAMAMIZ GEREKİYOR
Araştırmada, Mpox virüsünün uzun yıllardır Afrika’nın belirli bölgelerinde endemik bir hastalık olarak bilinmesine rağmen, son yıllarda küresel yayılım göstermesi nedeniyle Afrika’daki vaka analizlerinin büyük önem taşıdığı belirtiliyor. Bu kapsamda, Biruni Üniversitesi araştırmacıları, Mozambik Üniversitesi’ni ziyaret ederek saha çalışmalarını genişletmeyi planlıyor. Araştırmacılar, Afrika’daki çalışmaların Mpox’un bulaşma yollarını ve virüsün bölgesel mutasyonlarını anlamaya yardımcı olacağını öne sürüyor. Prof. Dr. Kenneth N. White, “Mpox virüsüne karşı etkili bir aşı geliştirmek istiyorsak, virüsün en yaygın olduğu Afrika’daki vaka dinamiklerini anlamamız gerekiyor. Uluslararası iş birlikleri bu süreçte büyük rol oynuyor.” diyerek vurguluyor.
ESLAMKHAH: EN BÜYÜK RİSK, ENFEKTE KİŞİLERLE DOĞRUDAN TEMAS EDİLMESİ
Biruni Üniversitesi’nden Moleküler Biyolog Sajjad Eslamkhah, Mpox virüsüyle ilgili toplumda dolaşan birçok yanlış bilginin altını çizerken, “Mevcut bilimsel verilere göre Mpox’un tuvalet gibi yüzeylerden bulaştığına dair kesin bir kanıt bulunmuyor. En büyük risk, enfekte kişilerle doğrudan temas edilmesi veya solunum damlacıkları yoluyla bulaşmadır.” diyerek halkın bilinçlendirilmesi konusunda önemli mesajlar veriyor.
MAYMUN ÇİÇEĞİNE KARŞI KÜRESEL ÖNLEMLER ARTIYOR
Araştırmacılar, Mpox’un yayılmasını önlemek için çeşitli önerilerde bulunuyor. DSÖ’nün
