Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan gelen açıklamalara göre, Anadolu tarihinin kayıp hazinelerinden biri olarak bilinen Burdur’daki Boubon Antik Kenti kökenli bronz heykel, Milattan Sonra 2. veya 3. yüzyıla tarihlendirilmektedir. Bu heykel, 1960’lı yıllarda kaçak kazılarla yurtdışına kaçırılmış ve uzun yıllar boyunca el değiştirmiştir. Nihayetinde ABD’nin Ohio eyaletinde yer alan Cleveland Sanat Müzesi’ne dâhil edilen bu heykel, Türkiye’nin son 65 yıl boyunca peşinde olduğu eserlerden biri olmuştur. Boubon Antik Kenti’nden kaçırılan eserlere dair araştırmalar, Arkeolog Prof. Dr. Jale İnan liderliğindeki projelerle ön plana çıkarılmıştır; ancak Marcus Aurelius heykelinin Türkiye’ye iade süreci bugüne kadar gerçekleşmemiştir.
BİLİMSEL VERİLERLE KANITLANDI
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın uzun yıllara dayanan çalışmaları ve daha önce toplanan bilimsel veriler sayesinde, Marcus Aurelius heykelinin Boubon Antik Kenti’ndeki Sebasteion yapısına ait olduğu kanıtlanmıştır. Bakanlığın arşiv belgeleri, akademik araştırmalar ve antik kentteki kazı çalışmaları heykelin orijinal konumunu net bir şekilde ortaya koymuştur. Antik kentte yürütülen yoğun kaçak kazılar hakkında bilgi sahibi olan tanıkların ifadeleri, bilimsel verileri desteklediğinde Manhattan Bölge Savcılığı ve Amerikan İç Güvenlik Soruşturma Birimi (HSI), Türkiye’nin iade talebini haklı bularak Cleveland Sanat Müzesi’nde bulunan heykelin el konulmasına karar vermiştir.
MÜZE EL KOYMA KARARINA İTİRAZ ETTİ
Cleveland Sanat Müzesi, el koyma kararına itiraz ederek Ekim 2023’te mahkemeye başvurmuş ve heykelin kökeninin kesin olmadığı yönünde bir savunma geliştirmiştir. Buna karşılık, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Cleveland Sanat Müzesi’nin önerdiği bilimsel analiz çalışmaları yapılması talebini olumlu şekilde yanıtlamıştır. Bakanlık uzmanları, 2024 Mayıs ayında heykelin müzede silikon ayak kalıbı alınarak Boubon Antik Kenti’ndeki kaideleriyle birebir uyumlu olduğu tespit edilmiştir. Cleveland Müzesi tarafından yetkilendirilen arkeometri uzmanı Prof. Dr. Ernst Pernicka ve Bakanlığın uzman konservatörleri, Boubon Antik Kenti ile Burdur Müzesi’nde bulunan Boubon kökenli Valerianus heykeli ile Marcus Aurelius heykelinden numuneler almıştır. Bunun yanı sıra, Almanya’daki Curt Engelhorn Arkeometri Merkezi laboratuvarlarında yapılan analizler, heykelin Boubon’da uzun süre gömülü kaldığını kesinlikle kanıtlamıştır. Bilimsel bulgular ışığında, Cleveland Sanat Müzesi Marcus Aurelius heykelinin Türkiye’ye iadesini kabul etmiş ve bu karar Manhattan Bölge Savcılığı aracılığıyla Türkiye’ye bildirilmiştir.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, New York Manhattan Bölge Savcılığı ve Amerikan İç Güvenlik Soruşturma Birimi arasında 2021 yılında başlayan iş birliği sayesinde, Lucius Verus, Septimius Severus ve İmparator Caracalla’ya ait heykeller dahil birçok Boubon kökenli eser, ana vatanlarına geri dönmüştür. Türkiye, Marcus Aurelius heykelinin iadesi ile kültürel mirasını koruma yolunda önemli
