Tarih boyunca neredeyse hiç değişmeyen timsah gölge balığı (Atractosteus spatula) olarak adlandırılan “yaşayan fosil” türü, bilim insanlarının ilgisini çekiyor. Boyutları ve zırh benzeri pullarıyla dikkat çeken bu devasa balık, Güneybatı ABD ve Meksika’nın nehirlerinde, baraj göllerinde ve sahil koylarında yaşamını sürdürüyor.
Timsah gölge balıkları, 2.4 metre uzunluğa ve iki sıra keskin dişe sahip olmalarıyla biliniyor. Fosil kayıtları, bu antik hayvanların 100 milyon yıl önce, Kretase Dönemi’nde var olduğunu ortaya koyuyor.
Biyolog Jeremy Wade, onları “gerçek bir tarih öncesi canavar” olarak tanımlıyor. Gölge balıklarının hayatta kalma başarısı, süper sert bir mine ile kaplı zırh pulları sayesinde gerçekleşiyor. Bu sert ve esnek pullar, onları tehditlere karşı koruyor. Gölge balıklarının doğal düşmanı ise timsahlar.
Uzmanlar, bu balıkların milyonlarca yıl boyunca evrimsel olarak neredeyse hiç değişmediklerine dikkat çekiyor. Hatta, 100 milyon yıl önce ayrılan timsah gölge balıkları ve uzun burunlu gölge balıkları hala verimli hibrit yavrular üretebiliyor. Bu evrimsel stabilite, onları doğanın en dikkat çekici hayatta kalanlarından biri yapıyor.
Geçmişte büyük tehditlerle karşılaşan timsah gölge balıkları, günümüzde Florida’da koruma altına alınmış durumda ve Teksas’ta avlanma kotalarıyla korunuyor. Su ekolojisti Solomon David, bu balıkların güçlü zırhlarıyla olduğu kadar hızlı büyüme ve uzun yaşam süreleriyle de dikkat çekici olduğunu belirtiyor. İlk yıl içinde 60 santimetreye kadar büyüyebilen bu balıklar, 100 yıl kadar yaşayabiliyor.
