Türkiye’de perakende ticareti düzenleyen yasal çerçeve, “Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun”un 18’inci maddesine dayanarak, 2025 yılında uygulanacak idari para cezaları ile ilgili yeni bir tebliğ Resmi Gazete’de yayımlandı. Bu tebliğ, perakende işletmeler, üreticiler ve tedarikçiler üzerine olan yükümlülükleri, uymaları gereken mesleki davranış kurallarını ve bunlara uymadıkları takdirde karşılaşacakları cezaların yükseltilmesini kapsamaktadır.
Tebliğ ile birlikte, 2024 için yeniden değerleme oranı %43,93 olarak belirlenmiş ve bu oran üzerinden düzenlemelere tabi olan kurumlar ve işletmeler için idari para cezaları arttırılmıştır. Gerek alışveriş merkezleri, gerekse zincir mağazalar gibi perakende işletmeleri, eğer Bakanlıkça belirlenen tedbirlere, düzenlemelere ve mesleki davranış kurallarına uymazlarsa, her bir ihlal için 22.807 TL’den başlayarak 684.214 TL’ye kadar ceza ile karşılaşacaklardır.
PERAKENDE İŞLETMELERİ İÇİN CEZALAR
Alışveriş merkezleri, büyük ve zincir mağazalar ile diğer perakende ticaretle uğraşan işletmeler, üretici ve tedarikçiler için çeşitli konular altında farklı tutarlarda para cezaları uygulanacaktır. Örneğin, haksız ticari uygulamalar, mağaza markalı ürünlerin satışı, raf tahsisi, kampanyalı ve sürekli indirimli satışlar ve çalışma saatleri gibi konularda aykırılık durumunda 14.335 TL ile 718.987 TL arasında ceza uygulanması öngörülmektedir.
DEFTER VE BELGE CEZALARI
Bunun yanı sıra, işletmelerin defter, belge ve diğer kayıtlarıyla ilgili vermiş oldukları bilgilerin eksikliği veya denetim elemanlarının görev yapmasını engelleyen tutumlarına dair idari para cezası da önemli ölçüde artırılmıştır. Bu durumda, uygulanacak cezanın alt sınırı 114.035 TL, üst sınırı ise 570.178 TL olarak belirlenmiştir.
Üretici, tedarikçi ve perakende işletmelerinin satış fiyatlarında fahiş artışlar yapmaları durumunda ise 143.930 TL ile 1.439.300 TL arasında para cezası ile karşılaşmaları söz konusudur. Ayrıca piyasa dengesini bozacak, tüketicilerin mallara ulaşımını engelleyici faaliyetlerin gerçekleşmesi halinde uygulanacak idari para cezası, 1.439.300 TL ile 17.271.600 TL arasında değişiklik göstermektedir.
TOPLAM CEZA SINIRLARI
Son olarak, çeşitli ölçeklerdeki işletmelere uygulanan toplam idari para cezasının üst sınırları da yeniden belirlenmiştir. Küçük ölçekli işletmeler için 28.786.000 TL, orta ölçekli işletmeler için 287.860.000 TL ve büyük ölçekli işletmeler için ise 1.439.300.000 TL olarak tespit edilmiştir. Bu yeni düzenlemenin, perakende ticaret düzenlemeleri çerçevesinde, piyasadaki rekabeti koruma ve haksız uygulamaların önüne geçme amacı taşıdığı söylenebilir.
