Türkiye’deki kamu yönetimi ile ilgili önemli bir gelişme yaşandı. Düzenleyici ve denetleyici kurumlar hariç, merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinden yapılacak olan ön ödemelere dair usul ve esaslar belirlendi. Bu düzenleme, yürürlükteki hukuki çerçevede ön ödemelerin nasıl gerçekleştirileceğini netleştiriyor.
Bu düzenlemenin ayrıntıları, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla Resmi Gazete’de yayımlanan “Ön Ödeme Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik” ile duyuruldu. Söz konusu yönetmelikle birlikte ön ödeme şekilleri, mutemetlerin görevlendirilmesi ve bu ön ödemelerin yapılacak harcamaların türlerine göre miktar ve oranlarına dair esaslar net bir şekilde belirlenmiş oldu.
Özellikle, merkezi yönetimdeki kamu idareleri için geçerli olan bu düzenlemede Türk Silahlı Kuvvetleri Stratejik Hedef Planı’na yönelik harcamalar ve bir mali yıl içinde tamamlanması mümkün olmayan asayiş ve güvenlik hizmetlerine yönelik yapılan alımlar kapsam dışında tutuldu. Dolayısıyla bu tür işlemler, yönetmeliğin belirlediği ön ödeme düzenlemesinin dışında kalıyor. Bu durum ise güvenli ve etkin bütçeleme süreçlerinin sürdürülmesi açısından önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
ZORUNLU VE İVEDİ GİDERLER İÇİN AVANS DESTEĞİ
Yönetmelik çerçevesinde, kamu idarelerinin bütçesinde ödenek tahsis edilen her merkez harcama birimi ve ödenek gönderen her harcama birimi için mutemetler görevlendirilecek. Bu görevlendirme sayesinde, harcama yetkililerinin uygun görmesi durumunda, zorunlu ya da ivedi giderler için avans verilebileceği veya kredi açılabileceği belirtiliyor.
Öte yandan, merkezi yönetim bütçe kanununda belirlenen tutar sınırına kadar mal ve hizmet alımları, yapım işleri ve yabancı konuk ile heyetlerin ağırlanması gibi çeşitli giderler için avans kullanılabilecektir. Bu kapsamda, toplu olarak beslenemeyen jandarma erbaş ve erlerine harçlıklarıyla birlikte ödenen diğer hak edişler ve tayın bedelinin bir aylık tutarı da avans şeklinde ödenebilecektir.
Yönetmelik hükümleri, yürütme yetkisiyle Cumhurbaşkanı tarafından uygulanacak. Bu durum, ön ödemelerin yönetilmesinde etkinliğin artırılması ve harcamaların daha düzenli bir şekilde gerçekleştirilmesi adına önemli bir gelişmedir.
Ayrıca, daha önceki uygulamalarla ilgili olarak, 30 Aralık 2005 tarihli Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe konulan “Ön Ödeme Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik” ile 25 Şubat 2017 tarihli “Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği (Ön Ödeme Usul ve Esasları)” da artık yürürlükten kaldırılmıştır. Bu durum, daha eski ve belirsiz olan düzenlemelerin yerini yeni yönetmelik ile daha modern ve şeffaf bir süreç alacak şekilde değişeceğini göstermektedir.
