Türkiye’de yurt dışına çıkış yapan vatandaşlardan alınan yurt dışı çıkış harcı, 2023 yılı Ağustos ayında, büyük bir artışla yüzde 233 oranında zamlandı. Bu düzenleme çerçevesinde, yurt dışı çıkış harcının her yıl belirli bir yeniden değerleme oranına göre ayarlanacağı bildirildi. Böylece, önümüzdeki yıllarda harcın bir kez daha yüksek oranlarla zamlanması bekleniyor.
YURT DIŞI ÇIKIŞ HARCINA BÜYÜK ORANDA ZAM GELİYOR
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda gerçekleştirilen Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi görüşmelerinde, 150 lira olan yurt dışı çıkış harcının 500 liraya yükseltilmesini öngören 51’inci madde kabul edildi. Bu hükümler doğrultusunda, yurt dışı çıkış harcının yıllık olarak yeniden değerleme oranına tabi olarak güncelleneceği açıklandı.
2025 yılı itibarıyla vergi, harç ve cezalara uygulanacak zam oranı belirleyici olan yeniden değerleme oranı, yüzde 43,93 olarak saptandı. Bu durumda, yurt dışı çıkış harcının yüzde 43,93 oranında artış göstermesi halinde, mevcut 500 liralık harç tutarı 719 liraya yükselebilecek.
YENİDEN DEĞERLEME ORANINDAN ETKİLENECEK VERGİ VE CEZA ÖRNEKLERİ
Yeniden değerleme oranı ile ilişkili olarak bazı vergi, ceza ve yükümlülüklerde Cumhurbaşkanı’na artırma veya azaltma yetkisi tanınmıştır. Örneğin, motorlu taşıtlar vergisi üzerinde Cumhurbaşkanının yetkileri bulunmaktadır. Emlak Vergisi ise, kanun gereği yeniden değerleme oranının yarısının uygulanacağı hükmüne tabi olup, bu konuda da Cumhurbaşkanının yetkisi söz konusudur.
Çevre Temizlik Vergisi yine Cumhurbaşkanının yetkisine dahildir. Gelir Vergisi Kanunu çerçevesinde bazı istisna tutarları, vergi tarifesi dilim tutarları gibi unsurlar da Cumhurbaşkanının belirleme yetkisi altında yer almaktadır. Veraset ve İntikal Vergisi için ise, istisnalar bakımından Cumhurbaşkanının bir yetkisi yokken, tarife matrahları üzerinde yetkisi bulunmaktadır.
Damga Vergisi, yine Cumhurbaşkanının belirlemesine tabi olup, harçlar konusunda da benzer bir durum mevcuttur. Ayrıca, Vergi Usul Kanunu çerçevesindeki cezalar üzerinde de Cumhurbaşkanının yetkisi bulunmaktadır.
Kabahatler Kanunu’na tabi idari para cezalarında ise Cumhurbaşkanının yetkisi bulunmamaktadır. Araç muayene ücretleri konusunda Cumhurbaşkanı yalnızca beş yılda bir yüzde 20 oranında artırma veya azaltma yetkisine sahiptir. Bununla birlikte, trafik cezaları üzerinde Cumhurbaşkanının herhangi bir yetkisi bulunmamaktadır.
Sonuç olarak, yurt dışı çıkış harcındaki büyük artış, Türkiye’deki vatandaşlar için önemli bir mali yük oluşturacak ve yurt dışı seyahatlerini etkileyebilecek niteliktedir. Yıllık olarak belirlenmesi planlanan yeniden değerleme oranları ile bu harçlar ve vergilerdeki artışların seyahat planları üzerindeki etkisi, zamanla daha net bir şekilde anlaşılacaktır.
