Araştırmalar, küresel ısınmanın sadece sıcaklıkları artırmakla kalmayıp, aynı zamanda aşırı hava olaylarının sonuçlarını da büyük ölçüde kötüleştirdiğini ortaya koymaktadır. Yıllık on binlerce yeni doğan bebeğin ve milyonlarca insanın, insan kaynaklı ısının neden olduğu aşırı hava koşulları nedeniyle erken yaşta hayatını kaybettiği tahmin edilmektedir. Bu durum, iklim krizi ile mücadele etmemiz gerektiği konusunda acil bir hatırlatmadır.
İklim değişikliği ile bağlantılı olarak 550 aşırı hava olayı – sıcak hava dalgaları, sel, fırtına, kuraklık ve orman yangınları – daha sık ve daha şiddetli hale gelmektedir. Ancak bu durumu gözlemlemek için gerekli analizlerin çoğu bilim insanları tarafından henüz gerçekleştirilmemiştir. Gözlemlenen bu olaylar, iklim değişikliğinin sadece yüzeyini temsil etmekte ve daha derin problemlerin olduğuna işaret etmektedir.
BİLİM İNSANLARI UYARIYOR: FELAKETLER ARTACAK
Günümüzde yaşanan 1,3°C’lik küresel ısınmanın, dünya genelinde ciddi hasarlara yol açtığı belgelenmiştir. Ancak, mevcut karbon emisyon oranlarıyla gezegenin 2,5°C ila 3,0°C’lik bir ısınma yolunda olduğu tahmin edilmektedir. Bu durum, gelecekte daha şiddetli iklim felaketlerinin meydana geleceğine dair bir uyarıdır. Bilim insanları, bu senaryoyu önlemek adına COP29 İklim Zirvesi’nde karbon emisyonlarının hızla ve etkili bir şekilde azaltılması gerektiğini vurgulamaktadır.
‘İMKANSIZ’ OLAYLAR VE KAYIPLAR
Son iki yılda Akdeniz, Tayland ve Filipinler gibi bölgeler ile Afrika’nın Sahel bölgesi, daha önce karşılaşılmamış seviyelerde aşırı sıcaklıklara maruz kalmıştır. 2018 yılından itibaren Kuzey Amerika, Avrupa ve Güney Kore de dahil olmak üzere birçok yer, rekor sıcaklıklar yaşamıştır. 2020 yılında ise Çin, Rusya ve Arktik bölgeleri, “imkansız” olarak nitelendirilen sıcak hava dalgalarına tanıklık etmiştir.
Bu aşırı hava olayları, sadece can kayıplarına neden olmakla kalmıyor; aynı zamanda ekonomilere ve altyapıya da ciddi zararlar vermektedir. Örneğin, 2017’de meydana gelen Harvey Kasırgası, insan kaynaklı küresel ısınma olmasaydı ABD’deki mülklerin %30 ila %50’sinin su altında kalmayacağı öngörülmektedir. Benzer bir durum, 2019’da Mozambik’teki Idai Kasırgası sonucu yerinden edilen 13 bin kişinin, küresel ısınma olmasaydı evlerini terk etmesine gerek kalmayacağı şeklindedir.
Yapılan atıf çalışmaları, aşırı hava olaylarının insan hayatına olan etkilerini somut verilerle ortaya koymaktadır. 2001-2019 yılları arasında düşük ve orta gelirli ülkelerde sıcaklığa bağlı ölen bebeklerin üçte birinin, küresel ısınma olmasa hayatta kalacağı hesaplanmaktadır. Bu da, yılda yaklaşık 10 bin bebeğin gereksiz yere yaşamını yitirdiği anlamına gelmektedir.
100 BİNDEN FAZLA İNSAN ETKİLENECEK
Araştırmalara göre, 1991-2018 yılları arasında küresel ısınma, 43 ülkede yaz aylarında sıcaklık kaynaklı ölümleri artırmıştır. Bilim insanlarının yaptığı tahminler, her yıl 100 binden fazla insanın küresel ısınmanın etkisiyle hayatını kaybettiğini göstermektedir. Bu durum, iklim kriziyle mücadelenin ne kadar acil olduğunu bir kez daha gözler önüne sermektedir.
Uzmanlar, aşırı hava olaylarının yık
