Son yıllarda keşfedilen birçok gezegen, yaşam barındırma potansiyeli açısından tartışmalara yol açsa da, özellikle HD 20794 d gezegeninin varlığı bilim camiasında önemli bir heyecan yaratmıştır. Oxford Üniversitesi‘nden astrofizikçi Michael Cretignier, bu gezegenin tespit edilmesinin sağladığı rahatlığı ve mutluluğu dile getirerek, bu keşfin önemine dikkat çekmiştir.
İlk gözlemler sırasında, gözlem cihazlarının algılama sınırları nedeniyle gezegenin gerçekten var olup olmadığı konusunda bazı belirsizlikler vardı. Ancak daha sonra elde edilen yeni veriler, HD 20794 d‘nin kesin olarak varlığını ortaya koymuştur. Bu gelişme, bilim insanlarının bu gezegenin yaşama elverişli olup olmadığını belirlemesine olanak sağlamaktadır.
Bir gezegenin yaşam barındırma ihtimalini değerlendiren en kritik faktörlerden biri, gezegenin yüzeyinde sıvı su varlığının mümkün olup olmadığıdır. Bu durum, gezegenin yıldızına olan mesafesiyle doğrudan ilişkilidir; gezegenin, yaşamaya elverişli bölge olarak adlandırılan bir alanda yer alması gerekmektedir. HD 20794 d, yıldızına uygun bir mesafede konumlandığı için bu kriteri karşılamaktadır.
HD 20794, Güneş’e benzer, fakat biraz daha küçük ve yaşlı bir sarı cüce yıldızdır. Bu durum, yıldızın hidrojen yakma sürecinin kararlı bir şekilde devam ettiğini ve gezegenin yörüngesinin uzun bir süre stabil kalmış olabileceğini gösterir. 2011 yılında HD 20794’ün çevresinde üç gezegenin varlığı bildirilmiş, ancak mevcut baskı ve teknolojik kısıtlamalar nedeniyle daha fazla bilgi edinmekte zorlanılmıştır.
2022 yılında, Cretignier ve ekibi, HD 20794 yıldızının ışığında hafif ve düzenli bir dalgalanma tespit etti. Bu dalgalanma, gezegenin yıldızı üzerindeki kütle çekim etkilerinin bir sonucu olarak değerlendirilmektedir. Ancak sinyal oldukça zayıf olduğundan, kesin sonuçlar almak için Avrupa Güney Gözlemevi’nde bulunan ESPRESSO cihazı ile ek gözlemler yapılması gerekti.
Bu gözlemlerin sonuçları, HD 20794 d‘nin varlığını net bir şekilde doğruladı. Gezegenin yörüngesi 648 gün sürmekte ve büyük ölçüde yaşanabilir bölge içinde yer almaktadır. Fakat gezegenin yörüngesi tamamen dairesel olmayıp, eliptik bir şekle sahiptir. Bu da, gezegenin yıldızına en yakın olduğu noktalarda sıvı su bulunma ihtimalini artırırken, en uzak noktalarında suyun donma riski ile karşı karşıya kalabileceği anlamına gelir.
Bunun yanı sıra, HD 20794 d‘nin tam çapı henüz bilinmediğinden, yoğunluğu da hesaplanamamaktadır. Bu durum, gezegenin küçük yarıçapa sahip olması halinde kayalık bir süper Dünya olabileceği, büyük yarıçapa sahip olması durumunda ise gazlı bir gezegen olabileceği ihtimallerini gündeme getirmektedir.
