Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), Perşembe günü, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında savaş suçları işledikleri gerekçesiyle tutuklama kararı çıkarttı. Bu karar, uluslararası hukuk açısından önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Netanyahu ve Gallant, sivillere kasten vurmak, açlığı bir silah olarak kullanmak, insanlık dışı eylemler, zulüm ve cinayetle suçlanıyor.
Tutuklama emri sonrası, İsrail Başbakanlık ofisi, bu kararı “Yahudi düşmanı” olarak nitelendirerek kınadığını açıkladı. Bu tür açıklamalar, bölgedeki tansiyonun daha da artabileceğini gözler önüne seriyor. ABD hükümeti de aynı gün içerisinde UCM’nin bu kararını kınadı. Başkan Joe Biden, “İsrailli liderler hakkında çıkarılan UCM kararları saçmalıktır” ifadelerini kullandı. Ayrıca, ABD Savunma Bakanlığı, UCM’nin Netanyahu ve Gallant hakkında çıkardığı tutuklama emrini reddettiklerini belirtti.
ABD’ye Tepkiler
Pentagon sözcüsü Sabrina Singh, UCM savcılarının tutuklama emri çıkarmak için gösterdiği aceleliğe yönelik endişelerini dile getirirken, “Eğer yasal bir değerlendirmeniz yoksa en yüksek yasal organ olan UCM tarafından sunulanları nasıl reddediyorsunuz?” sorusunu gündeme getirdi. Ancak yine de, “Mahkemenin kararını reddediyoruz” yanıtını vererek tutuklama emriyle ilgili Amerika’nın tavrını net bir biçimde ortaya koydu.
Öte yandan, çeşitli ülkeler ise Netanyahu ve Gallant’ın tutuklama kararını beklenmedik bir şekilde desteklediler. Avrupa Birliği (AB) Dış Politika Şefi Josep Borrell, UCM’nin kararlarının siyasi olmadığını belirtti ve tüm AB üyesi ülkelerin bu kararlara saygı duyması gerektiğini vurguladı. Borrell, “AB ülkelerinin tamamı Roma Statüsü anlaşmasını onaylamış durumda” diyerek hukukun üstünlüğüne olan bağlılıklarını ortaya koydu.
AB Ülkelerinden Destek
İtalya Savunma Bakanı Guido Crosetto, UCM’nin yakalama emri çıkarmasının ardından yaptığı açıklamada, Netanyahu’nun ülkeye gelmesi durumunda tutuklanacağını ifade etti. Hollanda, İsviçre, İrlanda, İtalya ve İspanya, Roma Statüsü ve uluslararası hukuk kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getireceklerini açıkladı. Avusturya’nın Dışişleri Bakanı Alexander Schallenberg ise UCM’nin kararını “absürt” olarak nitelendirdi, ancak yine de yükümlülüklerine saygı göstereceklerini belirtti.
Fransa Dışişleri Bakanlığı ise mahkeme kararlarına uygun hareket edeceklerini, ancak Netanyahu’nun tutuklanıp tutuklanmayacağına dair kesin bir açıklama yapmaktan kaçındı. Birleşik Krallık, ICC’nin bağımsızlığına saygı duyduğunu belirterek, tutuklama kararlarının uygulanacağına dair net bir ifade kullanmadı.
Türkiye ve Ürdün’den Destek
Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, UCM’nin tutuklama kararını “umut verici” olarak değerlendirerek, İsrailli yetkililerin Filistinlilere karşı işlediği soykırım suçlarını adalete taşımak için büyük bir adım olduğunu ifade etti. Fidan, uluslararası hukukun uygulanması ve soykırımın cezalandırılması için çalışmalara devam edeceklerini vurguladı.
Ürdün Dışişleri Bakanı Ayman Safadi de, UCM kararlarına saygı duyulması gerektiğini belirterek “Filistinliler adaleti hak ediyor” şeklinde konuştu. Bu açıklamalar, uluslararası alanda Filistin meselesinin daha fazla dikkat çekmeye başladığını gösteriyor.
