Türkiye’deki kredi kartlarına dair Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verileri, toplam kredi kartı sayısının 129 milyon seviyesine ulaştığını gösteriyor. Bu kartların büyük bir bölümünü, 15 yaş ve üzeri bireyler oluşturarak yaklaşık 67 milyonluk bir kesimi kapsıyor. Bu durum, ülke genelinde her bireye ortalama 2 kredi kartı düştüğü sonucunu doğuruyor. Ancak, bu durumun yanında aidat masraflarındaki artış da tüketicilerin bütçeleri üzerinde olumsuz etki yaratmaktadır.
AİDAT ÜCRETLERİ VE TÜKETİCİ TEPKİLERİ
Kredi kartı sahipleri, yıllık aidat ücretleri nedeniyle bankalarla sıklıkla tartışma yaşayarak bu konuyu gündeme taşımaktadır. Özellikle Ocak ayında bankalar tarafından yapılan aidat artışları, kart kullanıcılarda yoğun tepkilere yol açmıştır. En az iki kredi kartı bulunan tüketiciler için ödenen yıllık aidatlar, bütçeyi zorlayan bir yük haline gelmektedir. Ana tüketici kaygılarından biri de bu aidatların ne kadar arttığı ve tüketicilere sağlanan faydaların yetersizliğidir. Özellikle 1 Ocak gününden itibaren sosyal medya ve çeşitli şikayet platformlarında kart aidatlarıyla ilgili şikayetlerin belirgin bir şekilde artış göstermesi, bu konunun önemini bir kez daha ortaya koymaktadır.
YASAL DÜZENLEMELER VE BANKALARIN AİDAT TALEP ETME HAKKI
Bankaların kredi kartı üyelik ücreti talep etme hakkı, yasal düzenlemelere dayanmaktadır. Bu hak, 3 Ekim 2014 tarihinde yayımlanan “Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” ile hukuki bir zemin kazanmıştır. Ardından 7 Mart 2020’de yayımlanan ücret ve komisyon yönetmeliği, bu düzenlemeyi pekiştirerek bankaların haklarını daha da sağlamlaştırmıştır. Yine de, bu durum karşısında tüketicilerin korunması amacıyla çeşitli yasal hükümler de hayata geçirilmiştir.
TÜKETİCİYİ KORUYAN HÜKÜMLER VE ALTERNATİF KART SEÇENEKLERİ
Bankalar, çeşitli hizmetler karşılığında yıllık üyelik ücreti talep etme hakkına sahip olduğundan, aynı zamanda tüketicilerin korunmasına yönelik hükümlerin de bulunması gerekmektedir. Türkiye’deki yasalar, bankaların yıllık üyelik ücreti almayan kredi kartları sunma zorunluluğunu getirmiştir. Bu bağlamda, bir tüketici aidat ödeyen bir kredi kartını kullanıyorsa ve bu ücreti ödemek istemiyorsa, aidatsız bir kartla değiştirme talebinde bulunabilir. Banka, bu talebi yerine getirme yükümlülüğü altındadır. Bu düzenlemeler, tüketicilerin bu konuda daha bilinçli hareket etmelerini ve alternatif kart seçeneklerini değerlendirebilmelerini sağlamak amacıyla oluşturulmuştur.
