Son haftalarda, dolarda yaşanan hızlı yükseliş, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) piyasalara yeniden müdahale etmeye başlamasına yol açtı. 14 Şubat tarihi itibarıyla TCMB rezervleri 173.2 milyar dolarla rekor seviyeye ulaşmıştı. Ancak bu tarihten sonra, artan dolara olan talep nedeniyle TCMB, piyasaya dolar satışını yeniden başlattı. Ekonomistlerin yaptığı hesaplamalara göre, 14 Şubat’tan bu yana TCMB’nin rezervlerinde toplamda 13 milyar dolarlık bir erime meydana geldi. Bu erimenin 10 milyar doları geçmiş hafta, kalan 3 milyar doları ise son iki günde gerçekleşti.
ESKİ TCMB GERİ DÖNDÜ
2020 yılından itibaren, Türkiye’de döviz kurlarındaki artışı kontrol etmek amacıyla Merkez Bankası büyük miktarda döviz satışı yapmaktaydı. 2023 yılının Mayıs ayındaki seçimlerin ardından, Mehmet Şimşek ve yeni ekonomi yönetiminin göreve gelmesiyle birlikte, bu müdahale azalmış ve Merkez Bankası artık piyasadan döviz almaya başlamıştı. Bu süreçte, net rezervler eksi 65 milyar dolara kadar düşerek Türkiye’yi finansal açıdan kırılgan bir duruma sokmuştu. Ancak, bu yeni yönetim sayesinde rezervler kısmen iyileşmişti.
Fakat son zamanlarda doların yükselmesiyle birlikte Merkez Bankası yeniden döviz satışına yöneldi. 14 Şubat’tan bu yana dolar, Merkez Bankası’nın müdahaleleri sayesinde yalnızca %0.9 oranında bir artış gösterdi. Ancak, swap ve hazine dövizleri hariç tutulduğunda, TCMB’nin net rezervlerinde 50 milyar dolara kadar bir düşüş gerçekleşti. Bu seviye, iki hafta önce 61.3 milyar dolarla rekor kırmaktaydı. Ekonomik belirsizlikler ve TCMB üzerine yapılan TÜSİAD soruşturmaları, rezervler üzerinde olumsuz etkiler yarattı. Ayrıca, son günlerde Devlet Bahçeli’nin sağlık durumu ve kabine değişikliği ile ilgili çıkan dedikodular da piyasada bir tahribat oluşturdu.
‘Piyasa ürktü, dolar hareketlendi’
İktisatçı Mahfi Eğilmez, 14 Şubat’tan bu yana Merkez Bankası rezervlerinde 13 milyar dolara yakın bir azalma olduğuna dikkat çekerek, “Son haftalarda kurda da biraz hareket var. Büyük bir hareket değil ama 36’nın üzerine gitti. Çünkü rezervlerde bir erime var. Son siyasi gelişmeler ve açıklamalar, piyasada belli bir korku yaratmış gibi görünüyor. Bu sebeple insanlar döviz alımına yöneldiler ve Merkez Bankası da piyasaya döviz sunmak zorunda kaldı.” diye ifade etti.
