Donald Trump’ın başına dert olan ve seçim dönemiyle birlikte yeniden gündeme gelen “Proje 2025”, Trump’ın yeniden seçilme olasılığıyla birlikte ABD basınında merak konusu haline geldi. Birçok eleştirmen, Trump’ın bu projeyi tam anlamıyla uygulaması durumunda ABD’de otokratik bir sistemin kurulabileceğinden endişe duyuyor. Proje, gelecekteki muhafazakar liderlerin başvurması ve uygulaması için gereken politikalar ve siyasi öngörüleri içeren kapsamlı bir kitap niteliği taşıyor. Bu kitap, başkanın izniyle hükümette atanacak kişilerin belirlenmesine ve ABD’nin siyasi ile kültürel yapısının geleneksel değerlere uygun bir biçimde yeniden şekillendirilmesine yönelik bir çerçeve sunuyor.
Proje 2025’in temel taşını oluşturan bu kitap, Trump’ın 2016-2020 dönemindeki başkanlığı sırasında kabinesinde yer alan bakanlar ve danışmanları tarafından hazırlanmıştır. Kitapta, Trump’ın dış politika danışmanlarından Kiron Kanina Skinner’ın Türkiye hakkındaki gözlemleri dikkat çekmektedir. Skinner, Türkiye’nin muhafazakar liderliği altında global alandaki konumunu ele alarak önemli değerlendirmelerde bulunmaktadır.
PEKİ KİTAPTA NE YAZIYOR?
Liderlik Mandası: Muhafazakarların Sözü, 2021 yılında ABD merkezli Heritage Foundation düşünce kuruluşu tarafından “2025 Projesi” kapsamında yayımlanan 887 sayfalık bir ‘yönetim kılavuzu’ olarak tasarlandı. Bu kılavuz, ABD’nin gelecekteki dış ilişkilerine dair önemli öngörüler içermektedir ve özellikle Türkiye politikası üzerinde durulmaktadır. Skinner, 181. sayfada Türkiye’nin NATO’daki stratejik önemini vurgulayarak, “Türkiye’yi Batı saflarında ve bir NATO müttefiki olarak tutmak, bir diğer kilit önceliktir,” ifadesini kullanmaktadır.
Kitapta ayrıca, Türkiye’nin Rusya ve Çin ile olan ilişkilerinin de altı çizilmektedir. Skinner, Türkiye’nin bu iki ülkeye yönelmesini engellemek için ABD’nin sert bir diplomasi izlemesi gerektiğini belirtmekte ve bu bağlamda YPG/PKK güçlerine yönelik ABD desteğinin yeniden değerlendirilmesi gerektiğini ifade etmektedir. Bu öneriler, ABD’nin Türkiye ile olan ilişkilerinin yanı sıra, bölgedeki stratejik dengeleri de büyük ölçüde etkileme potansiyeline sahiptir.
TRUMP’IN BAĞIŞI DİKKAT ÇEKTİ
Donald Trump, Proje 2025’in yayımladığı kitabı “özellikle okumadığını” belirtse de, CNN’e göre, Trump’ın kampanyasında görev alan 140 kişilik bir ekip kitabın hazırlanmasına katkıda bulunmuştur. Proje 2025’in yönetimini üstlenen Paul Dans, Trump’ın Beyaz Saray’ındaki üst düzey yetkililerden biri olarak görev almakta ve eski patronuyla yeniden çalışmayı umduğunu dile getirmiştir. Ayrıca, Trump’ın iki eski kabine sekreteri de bu kitapta bölümler yazmışlardır. 2016-2020 döneminde Konut ve Kentsel Gelişim Bakanı olarak görev yapan Ben Carson ve Savunma Bakanı Christopher Miller, kitapta yer alan önemli isimler arasındadır.
Kitaba katkıda bulunan diğer isimler arasında eski Ulusal İstihbarat Direktörü John Ratcliffe, eski Ulaştırma Bakanı Steven Bradbury ve eski Çalışma Bakanı Patrick Pizzella da bulunmaktadır. Proje 2025 kapsamında faaliyet yürüten Heritage Foundation, 2024 yılı içerisinde Cumhuriyetçi kuruluşlardan toplamda 1 milyon 37 bin dolar bağış almıştır. Bu bağışların arasında Donald Trump’ın da düşünce kuruluşuna 10 bin dolar bağışta bulunduğu belirtilmektedir.
