ABD Başkanı Donald Trump’ın Barış Planı ve Rusya-Ukrayna Savaşı Üzerindeki Etkisi
ABD Başkanı olarak seçilen Donald Trump, Rusya-Ukrayna savaşını yalnızca 24 saat içinde sona erdirebileceğini defalarca dile getirmişti. Ancak bu süreci nasıl yöneteceği hakkında daha önce bir plan sunmayan Trump, şimdi eylem planını Rusya-Ukrayna Özel Temsilcisi Keith Kellogg’un aday gösterilmesiyle kamuoyuna açıklamış oldu.
Kellogg’un geliştirdiği bu plan, savaşın sona erdirilmesine yönelik çeşitli maddeler içermekle birlikte, en dikkat çekici nokta Ukrayna tarafından olumlu karşılanmayacak gibi görünmesidir.
Putin’in ‘Şeytanlaştırılmasına Son Verme
Kellogg planının ilk maddesi, Moskova’nın siyasi izolasyonunun sona erdirilmesini öngörüyor. Bu maddenin en dikkat çeken yönü, doğrudan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i hedef alması. Plan, Putin’in ‘şeytanlaştırılmasına’ son vereceğini belirtmekte, ancak bu kavramın ne anlama geldiğine dair herhangi bir açıklama yapılmamıştır.
Batı medyası, Putin’in insan haklarına aykırı ve saldırgan olarak nitelendirilen politikalarını daha önce sıkça eleştiriyordu. Dolayısıyla, ‘şeytanlaştırma’ ifadesinin bu tür muhalefetle ilgili olduğu düşünülmektedir.
Ukrayna’nın Barış Planı ve Zorunluluklar
Kellogg’un planı, Ukrayna’nın NATO’ya katılım süreçlerini on yıl boyunca ertelemeyi öngörüyor. Bunun sebebi, Ukrayna’yı potansiyel bir NATO üssü haline getirerek Rusya ile NATO arasındaki gerilimi artırmamak olarak tanımlanıyor. Ancak planın Ukrayna için en çarpıcı maddesi, savaş sonucunda kaybedilen toprakların durumu ile ilgilidir. Barışın sağlanması şartıyla, Ukrayna, Rusya’nın ele geçirdiği topraklar üzerindeki yönetimini Rusya’ya devretmek zorunda kalacak.
Ayrıca, ABD, Ukrayna’nın kaybettiği toprakları resmi olarak Rusya toprağı olarak tanımasını zorunlu kılmamakta. Ancak Ukrayna’nın bu maddeleri kabul etmemesi durumunda, ABD askeri desteğini kesme ve arabuluculuk rolünü sona erdirme tehdidinde bulunmaktadır.
İki Tarafa da ‘Baskı ve Teşvik’
Planın diğer maddeleri, iki tarafın ateşkes ilan etmesi ve barış görüşmelerine başlaması halinde “baskı ve teşvikler sunmayı” içeriyor. Rusya’ya yönelik ekonomik yaptırımların azaltılacağı ve barış sağlanması durumunda bu yaptırımların tamamen kaldırılacağı vaadinde bulunulmuş. Ancak, Rusya’nın ateşkes ilan etmemesi halinde ABD, Ukrayna’ya daha fazla silah yardımı yapılacağına dair taahhüt vermektedir.
Ukrayna için önerilen destekler arasında ise faizsiz ekonomik krediler ile küçük çaplı güvenlik taahhütleri bulunmaktadır. Aynı zamanda, Rusya’nın enerji ihracatına eklenmesi önerilen vergilerle elde edilecek gelirlerin Ukrayna’nın yeniden inşasında kullanılmasına dair planlar da içeriyor.
Kellogg’un planı, genel anlamda Ukrayna için büyük bir kayıp anlamına gelmektedir. Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodymyr Zelensky’nin daha önce dile getirdiği savaşın önemli maddeleri olan ‘Ukrayna’nın NATO’ya kabulü’ ve ‘Ukrayna’nın topraklarının tam anlamıyla kurtarılması’ ile bu plan arasında büyük bir çelişki bulunmaktadır.
