Türkiye, farklı iklim ve coğrafi özellikleriyle birçok benzersiz hayvan türüne ev sahipliği yapmaktadır. Ancak bu türlerin birçoğu, farkında olunmayan bir tehlike altında bulunmaktadır. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü (DKMP), WWF-Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı) ve Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN) gibi kuruluşların verilerine göre, Türkiye’de nesli tehlike altında olan bazı önemli hayvan türlerine göz atmakta fayda var.
1. Akdeniz Foku (Monachus monachus)
Tehdit Durumu: Tehlike Altında (Endangered)
Türkiye’nin Akdeniz ve Ege kıyılarında, özellikle kıyısal bölgelerde ve mağaralarda yaşayan Akdeniz foku, dünya üzerindeki en nadir fok türlerinden biri olarak bilinir. WWF-Türkiye’nin verilerine göre, Anadolu kıyıları bu fokların önemli üreme alanlarından biridir. Ancak, kıyı betonlaşması ve turizm baskısının artması, bu nadide türün yaşam alanlarını tehdit etmektedir.
2. İribaş Deniz Kaplumbağası (Caretta caretta) ve Yeşil Deniz Kaplumbağası (Chelonia mydas)
Tehdit Durumu: İribaş Deniz Kaplumbağası Tehlike Altında (Vulnerable), Yeşil Deniz Kaplumbağası Tehlike Altında (Endangered)
Bu iki deniz kaplumbağası türü, Türkiye’nin güney kıyılarında yaşamaktadır. Ancak, yumurtlama alanlarının betonlaşması, kirlilik ve ışık kirliliği gibi unsurlar, üreme oranlarını ciddi şekilde düşürmektedir.
3. Kelaynak (Geronticus eremita)
Tehdit Durumu: Tehlike Altında (Endangered)
Türkiye’de yalnızca Şanlıurfa/Birecik bölgesinde bulunan Kelaynak, tarımsal ilaçlar, kaçak avcılık ve iklim değişikliği yüzünden tehdit altındadır. Birecik’teki üretme istasyonlarında korunmasına rağmen, bu kuş türünün popülasyonu hâlâ çok kırılgandır.
4. Anadolu Parsı (Panthera pardus tulliana)
Tehdit Durumu: Kritik Tehlikede (Critically Endangered)
Anadolu’nun dağlık bölgelerinde, özellikle Toroslar ve Doğu Anadolu’da yaşamaktadır. Ancak, kaçak avcılık ve yaşam alanlarının kaybı, bu türün varlığını tehlikeye atmaktadır. Popülasyon sayıları hala kesin olarak bilinmemektedir.
5. Çizgili Sırtlan (Hyaena hyaena)
Tehdit Durumu: Tehlike Altında (Near Threatened)
Güney ve Güneydoğu Anadolu’nun dağlık bölgelerinde yaşayan Çizgili sırtlanlar, halk arasında yanlış algı ve inançlar nedeniyle kaçak avcılığa maruz kalmaktadır. Oysa bu tür, ekosistemin sağlıklı işlemesine katkıda bulunmaktadır.
6. Alageyik (Dama dama dama)
Tehdit Durumu: Bazı alt popülasyonlar Tehlike Altında
Özellikle Antalya/Düzlerçamı gibi özel koruma alanlarında yaşayan Alageyiklerin sayısı oldukça sınırlıdır. Bu türün korunması için özel üretme alanları ve av yasakları uygulanmaktadır.
<
