Brüksel, Avrupa’ya sığınan mültecilere yönelik katı önlemler almaya başladı. Avrupa Birliği’ne (AB) göç eden on binlerce mültecinin “göç merkezlerine” yönlendirilmesi adına önemli kararlar alınmıştır. AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Henna Virkkunen, “AB’nin geri dönüş politikası başarısız oldu” diyerek söz konusu durumun aşırı sağ partilerin yükselişine zemin hazırladığını ifade etti. Bu bağlamda, Almanya’nın başbakan adayı olan Friedrich Merz de göç politikasında sert önlemler vurgusu yapmıştı.
Friedrich Merz, son zamanlarda göçmenler tarafından gerçekleştirilen bir dizi saldırının ardından, sınır kontrollerinin artırılması, sığınmacılara giriş yasağı getirilmesi ve sınır dışı işlemlerinin hızlandırılması gerektiğine dikkat çekti. Almanya için Alternatif (AfD) partisi ise seçimlerde yüzde 21 oy alarak ikinci sıraya yerleşti ve toplu geri gönderme çağrısında bulundu. AB verilerine göre, Avrupa’da sınır dışı kararı verilen kişilerin yalnızca beşte biri kıtayı terk edebiliyor. Virkkunen, bu durumun AB vatandaşlarını, korunma hakkına sahip olan göçmenleri kabul etme konusunda daha isteksiz hale getirdiğini savundu.
Virkkunen, “Net ve kararlı olmalıyız ancak bunu Avrupa’nın adalet ve temel haklar değerlerine bağlı kalarak yapmalıyız” şeklinde konuştu. 2024’ün ilk yarısında, AB’de sınır dışı edilme kararı verilenlerin yüzde 20’sini Cezayir, Fas ve Türkiye vatandaşları oluşturdu. Bu yeni öneri doğrultusunda, bir AB ülkesinde alınan sınır dışı kararı, tüm birlik çapında geçerli olacak. Böylece, göçmenlerin başka bir AB ülkesinde yeniden sığınma başvurusu yaparak sınır dışı işlemlerini geciktirmesinin önüne geçilmesi hedefleniyor.
Kimlik belgelerini imha eden ve yetkililerle iş birliği yapmayan kişilerin iki yıla kadar gözaltında tutulabileceği planın en tartışmalı unsuru ise AB dışındaki geri dönüş merkezlerinin kurulmasıdır. Komisyon, bu merkezlerin yalnızca AB veya üye devletlerle göç anlaşması bulunan ülkelerde kurulacağını ve uluslararası hukuk ile insan hakları standartlarına uygun olduğunu vurguladı. Refakatsiz çocuklar ve ailelerin ise bu merkezlere gönderilmeyeceği belirtildi.
Brüksel yönetimi, göçmenlerin doğduğu ülkelere iadesi konusunda diplomatik baskıyı artırmayı planlamakta. 2024’ün ilk yarısında, sınır dışı edilmesine karar verilen AB dışı vatandaşların yüzde 20’sinin ülkelerine geri gönderildiği bilgisi, 2023 yılı boyunca gerçekleşen toplam iade oranına kıyasla hafif bir artışı göstermekte. AB Göç Komiseri Magnus Brunner, sınır dışı işlemlerinin, AB’nin gerçekten korunmaya ihtiyacı olan mültecilere ev sahipliği yapabilmesi için şart olduğunu savunuyor. Brunner, “Bu sistem, burada kalma hakkı olmayan kişilerin suistimaline açık olduğu sürece sürdürülebilir olamaz” açıklamasında bulundu.
Brunner, AB’nin planladığı geri dönüş merkezlerinin, İtalya’nın Arnavutluk’ta açmayı planladığı ve mahkemeler tarafından uluslararası hukuka aykırı bulunan gözaltı kamplarından çok farklı olacağına dikkat çekti. AB’nin yeni sisteminde, sığınma başvuruları reddedilen şahıslar ancak yasal sürecin tamamlanmasının ardından bu merkezlere gönderilecek. Teklifin yürürlüğe girebilmesi için üye ülkelerin ve Avrupa Parlamentosu’nun onayı gerektiği belirtiliyor. Brunner, sürecin hızlı ilerleyeb
