Çin, ABD’li Şirketlere İhracat Yasağı Getirdi
Çin Ticaret Bakanlığı, 2023 yılında yaptığı resmi bir açıklamada, ABD’li şirketlerle ihracat yapmanın yasaklandığını duyurdu. Bu karar, ulusal güvenliği korumak ve silahların yayılmasının önlenmesine yönelik uluslararası yükümlülükleri yerine getirmek amacıyla alınmış bir önlem olarak nitelendirildi.
Bakanlık, özellikle Tayvan ile olan egemenlik ihtilafı nedeniyle 10 adet ABD’li şirketin, “güvenilmez varlık” listesine alındığını belirtti. Bu durum, iki ülke arasındaki gerilimlerin arttığı bir dönemde, ticaret ilişkilerini doğrudan etkileyen önemli bir gelişme olarak kaydedildi.
Listede yer alan başlıca savunma şirketleri arasında General Dynamics, Boeing Defence, Space & Security, Lockheed Martin ve Raytheon Missiles & Defence yer almaktadır. Bu şirketlerle birlikte, Lockheed Martin’in 5, General Dynamics’in 3, Raytheon’un 1 şirketi, ayrıca General Dynamics ile Raytheon’un ortaklığının da dahil olduğu bir yapı, “güvenilmez varlık” listesine alındı.
Çinli şirketlerin, özellikle “ikili kullanıma sahip ürünler” satışı konusunda kısıtlamalara tabi tutulacağı ifade edildi. İlk gruptaki 28 şirkete karşı duyulan bu kısıtlamalar, onların güvenilirlik düzeylerinin sorgulanmasına neden oldu. Ayrıca ikinci gruptaki 10 ABD’li şirket ile Çinli şirketler arasında her türlü ticari alışverişin yasaklanması ve bu şirketlerin Çin’de yatırım yapmalarının önüne geçilmesi de gündeme geldi. Bunun yanı sıra, bu şirketlerin yöneticilerinin Çin’e giriş ve çıkışları da yasaklandı.
Öte yandan, Pekin yönetimi, en son olarak 24 Aralık 2023 tarihindeki bir açıklamada, ABD’nin Tayvan’a gerçekleştirdiği silah satışına aracılık eden 13 Amerikan savunma sanayi şirketi ile 6 yöneticiye yaptırım uygulanacağını belirtmişti. Bu durum, Çin’in dış politika ve güvenlik stratejilerinin, özellikle de doğu Asya’daki jeopolitik durumundaki hassasiyeti göz önüne alındığında, önemli bir karara işaret ediyor.
Bu gelişmeler ışığında, ticaret ve ekonomik ilişkilerin yanı sıra uluslararası güvenlik ve savunma dinamiklerinin de etkilenmesi kaçınılmaz görünmektedir. ABD ve Çin arasındaki ilişkiler, son yıllarda özellikle Tayvan meselesi ve ticaret savaşları nedeniyle gergin bir çizgide ilerlemekte. Bu kısıtlamaların ve yaptırımların, iki ülke arasındaki gerginliği arttıracak mı, yoksa daha geniş kapsamlı bir diplomatik çözüme mi kapı açacağı ise merak konusu olmaya devam ediyor.
