Vietnam’da emlak sektörünün önde gelen isimlerinden biri olan 68 yaşındaki Truong My Lan, hayatını kurtarmak için kritik bir zaman diliminde mücadele veriyor. Kendisi, dünyanın en büyük bankacılık sahtekarlıklarından birinin lideri olması nedeniyle bilimsel bir ölüm cezasına çarptırılmış durumda. Truong’un temyiz başvurusu ise reddedildi. Bu durum, Vietnam’da beyaz yaka suçları nedeniyle ölüm cezasına çarptırılan birkaç kadın arasında yer aldığını gösteriyor.
Mahkeme, Truong’un gizlice Vietnam’ın en büyük beşinci bankası olan Saygon Ticari Bankası üzerinde kontrolü sağladığını ve bu süre zarfında paravan şirketler aracılığıyla toplamda 44 milyar dolar kredi ve nakit parayı hortumladığını belirtti. Savcılar, sözü edilen meblağın 27 milyar dolarının beyan edilen amaçlar dışında kullanıldığını ve 12 milyar dolarının da zimmete geçirildiğini iddia etti. Bu suçlamaların ardından Truong, ölüm cezasıyla cezalandırıldı.
Vietnam yasaları gereği, Truong eğer 12 milyar doların %75’ini, yani 9 milyar doları, geri ödeyebilirse, cezasının ömür boyu hapse çevrilebileceği kaydediliyor. Emlak şirketi Van Thinh Phat Grubunun başkanı olan Truong, mahkemeye sunduğu temyiz duruşmalarında zaman zaman meydan okur bir tavır sergilese de, sonrasında daha pişman bir tavır sergilemeye başladı.
Truong My Lan, Ho Şi Minh City‘de mütevazı bir Çinli-Vietnamlı ailede doğmuş olup, annesiyle birlikte pazar tezgahlarında makyaj malzemeleri satarak ticarete başlamıştır. Ülkenin Doi Moi olarak bilinen ekonomik reform döneminde mülklere yatırım yapmaya başlamış ve 1990’larda önemli bir otel ve restoran portföyüne sahip olmuştur. Ancak, Nisan ayında aldığı ceza, dönemin Komünist Parti Genel Sekreteri Nguyen Phu Trong öncülüğünde başlatılan yolsuzlukla mücadele programında dikkat çeken bir gelişme olmuştur.
Truong’un davasında yargılanan diğer 85 sanık da ceza almış olup, bunlardan dört sanık ömür boyu hapse mahkum edilmiş, diğerleri ise 3 yıl ertelenmiş hapis cezası gibi çeşitli cezalarla ceza aldı. Hatta Truong’un eşi 9 yıl, yeğeni 17 yıl hapis cezasına çarptırılmıştır.
Vietnam Merkez Bankası’nın, bankacılık sektöründeki paniği önlemek amacıyla Saygon Ticari Bankası’nı kurtarmak için milyarlarca dolar harcadığı düşünülmektedir. Savcılık, Truong’un suçlarının “büyük ve eşi benzeri görülmemiş” olduğu ve bu durumda merhamet hak etmediği vurgusunu yapmaktadır.
Truong My Lan’ın avukatları, müvekkillerinin gerekli 9 milyar doları bulmak için ellerinden gelen çabayı gösterdiğini belirtmektedir. Ancak varlıklarını satmanın ve nakit paraya çevirmeye çalışmanın zor olduğunu ifade ediyorlar. Truong’un varlıkları arasında, Ho Chi Minh City’de satılması teorik olarak mümkün olan lüks konutlar bulunmakta. Geri kalan kısmı ise diğer işletmelere ait hisseleri ve emlak projelerindeki paylardan oluşmaktadır.
Savcılığın, suçlamalarla bağlantılı olarak binin üzerinde farklı varlık tespit ettiği bildirilmektedir. Bu varlıklar, yetkililer tarafından donduruldu. BBC‘nin yaptığı araştırma, Truong’un gerekli parayı toplamak için arkadaşlarından yardım alma yoluna gittiğini göstermektedir. Yargı süreçleri sırasında avukatları, mü
