Kyawthuite, 2010 yılında Myanmar’daki Chaung-gyi pazarında, gemolog Kyaw Thu tarafından rastgele keşfedilmiş nadir bir mineraldir. Başta scheelite olarak düşünülse de, taşı facete (kesim) işleminden geçirdikten sonra, Kyaw Thu daha önce karşılaşmadığı olağanüstü bir özelliği fark etti. Taşı detaylı inceleme için Bangkok’taki Gemoloji Enstitüsü’ne (GIA) göndermesi sonucunda, bu mineralin tamamen yeni bir tür olarak tanımlandığı anlaşıldı.
DÜNYANIN EN NADİR MİNERALİ KYAWTHUITE NEDİR?
Kyawthuite, kimyasal formülü Bi3+Sb5+O4 olan, bismut antimonat içeren nadir bir mineral olarak öne çıkıyor. İlk kez doğal ortamda keşfedilen bu formül, daha önce sadece laboratuvar ortamında oluşturulabilen bir yapıya benzemektedir. Taşın rengi turuncu-kırmızı tonlarında olup, beyaz bir çizgi bırakarak kendine özgü bir izlenim meydana getiriyor. Aynı zamanda içinde yer alan tüp benzeri boşluklar da bu mineralin doğal yollarla oluştuğunun kanıtını sunuyor.
KAYAÇLARDA OLUŞUM SÜRECİ
Jeologlar, kyawthuite’in büyük olasılıkla pegmatit adı verilen volkanik kayaçlarda oluştuğu kanaatindedir. Pegmatitler, farklı minerallerin bir araya geldiği granit benzeri yapılar olarak bilinmektedir. Kyawthuite mineralinde yer alan titanyum, niyobyum, tungsten ve uranyum izleri, bu taşın yüksek sıcaklıklarda oluştuğunun bir göstergesidir. Ancak, bu kadar nadir bir mineralin oluşumuna dair hala keşfedilmeyi bekleyen birçok bilinmeyen bulunmaktadır.
DÜNYANIN EN DEĞERLİ TAŞI MI?
Kyawthuite’in maddi değeri henüz ölçülmemiş olsa da, dünyanın ikinci en nadir minerali olan painite’in karat başına 50.000-60.000 dolar arasında bir değere sahip olduğu düşünülmektedir. Bu noktada, kyawthuite’in potansiyel fiyatının çok daha yüksek olabileceği tahmin edilmektedir. Bu mineralin nadirliği, ona bilim camiasında “değer biçilemez” bir statü kazandırmıştır.
Kyawthuite, sadece bir mineral değil, aynı zamanda doğanın ve jeolojik süreçlerin karmaşıklığını gözler önüne seren bir örnektir. Mineraller, Güneş Sistemi’nin oluşumuna dair bilgiler verirken, kimyasal yapıları ve Dünya üzerindeki oluşum süreçleri hakkında da önemli ipuçları sunar. Bu taşın detaylı incelemesi, mineralojinin ve jeolojinin sınırlarının daha da genişlemesine yardımcı olabilir.
TAŞ ŞU AN NEREDE?
Şu anda dünyada keşfedilen tek kyawthuite örneği, Amerika Birleşik Devletleri’nin Los Angeles County Doğa Tarihi Müzesi’nde korunmaktadır. Bilim insanları, bu nadir taşın gelecekte yapılacak araştırmalar için büyük bir fırsat sunduğunu vurgulamaktadır.
Kyawthuite’in keşfi, doğanın ne kadar şaşırtıcı olabileceğini ve sıradan bir taşın bilimsel bir hazineye dönüşebileceğini bir kez daha gözler önüne sermektedir. Çoğu zaman sıradan görülen mineraller, insanlık tarihini şekillendirdiğimiz en büyük bilimsel keşiflerden birine dönüşebilir. Bu taşın öyküsü, bilinmeyenin peşinden gitmenin ve keşfetmenin önemini ön plana çıkarıyor.
