Son günlerde Türkiye’nin gündeminde yer alan Belgrad Ormanı, Tarım ve Orman Bakanlığı ile İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) arasındaki çekişmeler nedeniyle dikkat çekiyor. Bugün sabah saatlerinde, bu ormanda çevik kuvvet polislerinin de katılımıyla bir operasyon gerçekleştirildi.
5 bin hektarlık alanı kapsayan Belgrad Ormanı’nın 1150 hektarlık bölümünde ‘Muhafaza Ormanı’ statüsü kaldırılarak Milli Park haline dönüştürülmek isteniyor. Bu sabah, Tarım ve Orman Bakanlığı ekipleri çok sayıda polis eşliğinde ormana girdi ve işletme sahibi olan İBB’nin tabelasını indirdikten sonra güvenlik kulübelerinin kapılarını zorla açtı. Operasyonun gerekçesi, sözleşme süresinin sona ermiş olması olarak gösterildi.
Belgrad Ormanı, yüzyıllar boyunca birçok önemli mimari esere, zengin bitki örtüsüne ve fauna çeşitliliğine ev sahipliği yapmaktadır. Bu konuda TMMOB Peyzaj Mimarları Odası İstanbul Şubesi tarafından yapılan açıklamada, ormanın tarihi ve doğal değerleri üzerinde duruldu. Belgrad Ormanı’nın sınırlarının tarihte çok daha geniş olduğu, fazla kullanım, yangınlar, tarım ve hayvancılık amacıyla arazi açma gibi nedenlerle 13 bin hektar olan alanının son 130 yıl içinde %60’ını kaybederek günümüzde 5 bin 237 hektara düştüğü ifade edildi.
Cumhuriyet’in kuruluşunun hemen ardından, 1924 yılında Mustafa Kemal Atatürk tarafından ‘numune orman’ olarak İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi’ne tahsis edilen bu orman, 2 Kasım 1950 tarihli Bakanlar Kurulu kararı ile en yüksek koruma statüsüne tabi olan ‘muhafaza ormanı’ olarak ilan edildi ve bu statü günümüze kadar korundu.
Son on beş yıl içinde ormanın çevresi, hızla büyüyen yerleşim alanları ve altyapı projeleriyle sarılmış durumda. Kuzey Marmara Otoyolu, 3. Köprü ve çevre yolları ile birlikte, 3. havalimanı ve taş ocakları gibi projeler güneyde büyük tahribata yol açtı. Şimdi ise ormanın kalbine yönelik tehditler yükselmekte ve Tabiat Parkı adı altında ormanın doğal yapısının yok edilmesi endişe verici bir duruma gelmektedir. Özellikle Kirazlı bendin çevresindeki betonlaşma, ormanın gelecekteki durumuna dair kaygıları artırıyor.
Yaklaşan Tehditler
Belgrad Ormanı’ndaki tahribat ve betonlaşma baskısı, mevcut haliyle bile ormanın geleceğini tehdit ederken, 1150 hektarlık alanın ‘Muhafaza Ormanı’ statüsünün kaldırılarak Milli Park haline getirilmesi, ormana yönelik gelecekteki tehlikeleri de beraberinde getiriyor. Bu durum, kadim Belgrad Ormanı üzerindeki yaklaşan tehditlerin sinyali olarak yorumlanıyor.
Ayrıca, Orman Genel Müdürlüğü’ne (OGM) de bazı sorular yöneltildi. Bu sorular, Belgrad Ormanı’nın korunmasında OGM yetkililerinin ne düşündüğü ve mevcut durumda OGM’nin başarısız olduğu koruma önlemlerini doğa koruma ve milli parklar genel müdürlüğünün nasıl yerine getireceği gibi konuları kapsamaktadır. Bugünkü tabiat parklarında sorumlu olan Milli Parklar teşkilatının, mevcut betonlaşmayı 1150 hektarlık alana yayarak mı koruma sağlayacağı sorgulandı.
Açıklamanın sonunda, Belgrad Ormanı’nın 1150 hektarlık bölümünün Milli Park ilan edilmesini talep eden Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ile OGM yetkililerine çağrı yapıldı. Bu geri dönüşü olmayan uygulamadan vazgeçmeleri istenirken, Belgrad Ormanı’nın muhafaza statüsünün korunması ve İstanbul halkının nefes ve su kaynağı olarak varlığını sürdürmesi hedefleniyor.
