2023 yılı itibarıyla Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Baltık bölgesinin enerji altyapısında önemli bir gelişmeyi duyurdu. Estonya, Letonya ve Litvanya’nın Avrupa elektrik şebekesine entegre olmaları dolayısıyla, Litvanya’nın başkenti Vilnius’ta bir açılış töreni gerçekleştirildi. Bu tören, Baltık ülkelerinin, kıta Avrupa’sının enerji sistemine katkıda bulunacak önemli bir adım olduğunu vurguladı.
Ursula von der Leyen, törende yaptığı konuşmada “Bugün Baltık ülkelerini kıta Avrupası elektrik şebekesine bağlıyoruz.” diyerek bu gelişmenin önemini ifade etti. Aynı zamanda, Avrupa’nın Rusya ve Belarus ile olan elektrik bağımlılığını sona erdirdiğini belirtti. Bu durum, Avrupa’nın enerji arzında daha fazla güvenlik sağlanacağı anlamına geliyor ve bu sayede enerji kaynaklarını çeşitlendirmek mümkün hale geldi.
Von der Leyen, Avrupa’nın enerjide herhangi bir tehdit ve şantajdan kurtulduğunu ifade ederek, Rus fosil yakıtlarının aşamalı olarak kullanılmaktan kaldırıldığını hatırlattı. Bu, Avrupa’nın enerji güvenliğini artıracak ve aynı zamanda sürdürülebilir enerji hedeflerine ulaşmada önemli bir adım olacak. AB Komisyonu tarafından yapılan açıklamalara göre, Baltık ülkeleri, Rusya ve Belarus elektrik şebekelerinden tamamen ayrıldıktan sonra Avrupa kıtasal elektrik şebekesine dahil oldular.
Estonya, Letonya ve Litvanya’nın Polonya üzerinden Avrupa kıtasal enerji ağına entegre olduğuna dikkat çekildi. Bu entegrasyon, Baltık ülkelerinin Avrupa Birliği içindeki enerji pazarına başarılı bir şekilde bağlandığını ve kendi enerji sistemlerini ortak ve şeffaf kurallarla yöneteceklerini gösteriyor. Bu durum, hem enerji güvenliği hem de bölgesel işbirliği açısından olumlu bir gelişme olarak kabul ediliyor.
Ayrıca, Baltık ülkelerinin Avrupa elektrik şebekesine entegrasyonu için yapılan yatırımların maliyetinin %75’inin AB fonları tarafından karşılandığı belirtilmiş olup, elektrik şebeke altyapısına yönelik AB’nin sağladığı destek miktarının 1,23 milyar avro olduğu ifade edilmiştir. Bu finansal destek, Baltık ülkelerinin enerji alt yapısını güçlendirmelerine ve Avrupa ile entegrasyon süreçlerini hızlandırmalarına olanak tanımaktadır.
Ukrayna ve Moldova’nın da Mart 2022’de Rus elektrik şebekesinden ayrılarak Avrupa enerji şebekesine bağlandığı hatırlatıldığı açıklamalarda, bu tür hamlelerin Avrupa’nın enerji bağımsızlığını artırmak ve bölgedeki enerji dinamiklerini değiştirmek açısından kritik öneme sahip olduğu vurgulandı.
