Belce ÖRÜ
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, İstanbul’da düzenlenen geleneksel Sabancı Üniversitesi Uluslararası Enerji ve İklim Merkezi (IICEC) Konferansı’nda önemli açıklamalarda bulundu. Bakan Şimşek, Türkiye’nin “yaşlanmadan zenginleşme fırsatı” yakalayabileceğini vurguladı ve “Orta gelir sınıfındayız ama zenginler kulübüne 1-2 yıl içinde girebiliriz” ifadesini kullandı.
ZENGİNLEŞEN KİM?
Uluslararası Para Fonu (IMF) verilerine göre, Türkiye’nin 2023 yılı itibarıyla kişi başına düşen milli gelirinin 13,236 dolar olmasıyla dünyada 72. sırada yer aldığı belirtildi. Ancak 2024 yılı için 15,666 dolara yükselerek 67. sıraya çıkacağı öngörülüyor. Ne var ki, bu iyileşme maalesef doğrudan vatandaşların cebine yansımıyor. Türkiye, dünyanın genel sıralamasında 2003’teki yerine geri dönecek. Ülke, ciddi bir enflasyon ve hayat pahalılığı ile karşı karşıya kalırken, gelir dağılımındaki adaletsizlik de gittikçe artmaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2024 verilerine göre, en yüksek gelire sahip yüzde 20’lik grup toplam gelirin yüzde 48.1’ini alırken, en düşük gelire sahip grup ise yalnızca yüzde 6.3 pay alıyor. İlk yüzde 20’lik grubun gelirleri son 10 yılda yüzde 1.6 artarken, diğer gelir gruplarındaki kaynaklar yüzde 1.7 azalmıştır.
Bu durum, Türkiye’de belirli ve dar bir kesimin toplam gelirden aldığı payı artırırken, orta gelir grubunun erimesine neden olmaktadır. Gerçek bir kalkınma ve refah ortaya koymak için, kapsamlı ve toptan bir zenginleşme gereklidir.
Nüfus yaşlanırsa emeklilik sistemi felç olur
Türkiye’deki enflasyon sorunu orta vadede çözülebilir, ancak gelir dağılımındaki ve paylaşımındaki adaletsizlik, toplumun en büyük sorunları arasında kalmaya devam edecek gibi görünmektedir. Maddi imkansızlıklar, evlenme ve çocuk sahibi olma kararlarını da olumsuz etkileyen durumlardan biridir. 2001 yılında toplam doğurganlık hızı 2.38 çocuk iken, bu rakam 2023 yılı itibarıyla 1.51 çocuğa düşmüştür. Bu durum, Türkiye için ileride daha ciddi sorunlara yol açma potansiyeline sahiptir.
Özellikle, mevcut emeklilik sisteminin 16 milyon vatandaşa yeterince destek olmadığını göz önünde bulundurursak, nüfus yaşlandığında bu sistemin nasıl işleyeceği sorusu ciddi bir endişe kaynağı olarak ortaya çıkmaktadır. Bu korkuların bir yansıması olarak, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı bünyesinde Nüfus Politikaları Kurulu ile Aile Enstitüsü kurularak, bu konuların ele alınması amaçlanmıştır.
