Kahverengi cüceler, gezegen ve küçük yıldızlar arasında bir boyuta sahip olan sönük gök cisimleridir. Caltech araştırmacıları tarafından 1995 yılında, 18 ışık yılı uzaklıktaki kırmızı cüce yıldız Gliese 229’un etrafında dönen Gliese 229B keşfedildi. O zamandan bu yana, bilim insanları binlerce kahverengi cüce buldular. Araştırmacılara göre, Samanyolu’nda 100 milyar kadar kahverengi cüce bulunabilir.
Bilim insanlarını uzun süre şaşırtan Gliese 229B, boyutuna göre oldukça sönüktü. 70 Jüpiter kütlesinde olan bu gök cismi, beklenenden daha az parlıyordu.
Astronomlar, bu gizemi çözdüler ve Gliese 229B’nin aslında iki kahverengi cüceden oluştuğunu belirlediler. Biri 38, diğeri 34 Jüpiter kütlesinde olan bu kahverengi cüceler, her 12 günde bir birbirlerinin etrafında dönüyor. Bu keşif, bu boyuttaki iki kahverengi cücenin parlaklığının beklenildiği gibi olduğunu gösterdi.
Keşfi gerçekleştiren Rebecca Oppenheimer, bu keşfi “onlarca yılın en heyecan verici ve büyüleyici alt-yıldız astrofizik keşfi” olarak nitelendirdi. Oppenheimer, Amerikan Doğa Tarihi Müzesi’nde astrofizikçi olarak görev yapıyor ve yeni araştırmanın ortak yazarlarından biri. Araştırma, Nature dergisinde yayınlandı ve Şili’deki Avrupa Güney Gözlemevi’nin Çok Büyük Teleskobu’nun beş aylık gözlemleri sonucunda yapıldı.
Araştırmacılar, Gliese 229Ba ve Gliese 229Bb olarak adlandırılan bu kahverengi cücelerin, her 250 yılda bir güneşimizden daha küçük ve daha kırmızı bir yıldızın etrafında döndüğünü keşfettiler.
Kahverengi cüceler, insan gözüyle görülebilecek kadar parlak ışık yaymıyor, ancak kızılötesi ışıkta daha parlak görünüyorlar. Bu ışık, gece görüş gözlüğü veya kızılötesi kameralarla tespit edilebiliyor.
Bu dans eden kahverengi cücelerin oluşumu hala belirsiz. Bir teori, bu çiftlerin yeni bir yıldızın etrafındaki malzeme içinde oluşabileceğini öne sürüyor. Ancak bu keşif, benzer çiftlerin varlığı ve keşfedilip keşfedilemeyeceği sorusunu gündeme getirdi. Araştırma ekibi, gelecekte daha fazla kahverengi cüce çifti bulmak için diğer gözlemevlerini kullanmayı planlıyor.
Caltech’ten Dimitri Mawet, bu keşfin kahverengi cüceler hakkındaki anlayışı derinleştirdiğini belirtti. Aynı zamanda NASA’nın Jet Propulsion Laboratuvarı’nda kıdemli araştırma bilimcisi olan Mawet, “Gliese 229B’nin çift olduğunun keşfedilmesi, kütle ve parlaklık arasında gözlemlenen son gerilimi çözdüğü gibi kahverengi cüceler hakkındaki anlayışımızı da derinleştiriyor” dedi.
