Son yıllarda, gıda zehirlenmesine neden olabilen yaygın bir bakteri olan Escherichia coli (E. coli) üzerine yapılan bir çalışma, mikroplastiklerin bakterilerin yayılmasına nasıl katkı sağladığını ortaya koymuştur. Araştırmanın başyazarı olan Neila Gross, “*Plastikler, bakterilerin tutunup kolonileşeceği bir yüzey sağlıyor*” diyerek mikroplastiklerin bu süreçteki rolünü vurgulamaktadır.
Bakteriler, bir yüzeye yerleştiğinde kendilerini korumak amacıyla bir biyofilm tabakası oluşturuyor. Araştırmacılar, bu çalışma kapsamında dört yaygın antibiyotiği test ettiler ve mikroplastiklerle biyofilmlerin birleştiğinde antibiyotiklerin etkinliğini kaybettiğini gözlemlediler. Bu bulgular, özellikle polistiren türündeki plastiklerin bakterilerin direnç kazanmasında önemli bir etken olduğunu göstermektedir. Gross, mikroplastiklerin üzerindeki biyofilmlerin cam gibi yüzeylere kıyasla daha kalın ve güçlü olduğunu belirterek, “*Adeta yalıtımı fazla olan bir ev gibi hareket ediyorlar*” ifadesini kullandı.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), antibiyotik direncinin küresel halk sağlığı için büyük bir tehdit olduğunu vurgulamakta. 2020 yılında, Avrupa’da 865.000’den fazla antibiyotik direnci gelişmiş enfeksiyon vakası kaydedilmiş ve bu enfeksiyonlar sonucunda 35.000’den fazla kişi hayatını kaybetmiştir. Bu veriler, antibiyotik direncinin ciddiyetini ortaya koymaktadır.
Boston Üniversitesi’nden biyomedikal mühendislik profesörü Muhammad Zaman, mikroplastiklerin özellikle yoksul ve hijyen koşullarının yetersiz olduğu bölgelerde yoğunluk gösterdiğine dikkat çekti. Zaman, “*Bu durum, dezavantajlı topluluklarda daha yüksek bir risk oluşturabilir*” diyerek mikroplastiklerin bakterilerle olan etkileşimlerini daha yakından incelemenin önemine işaret etti.
Önceki araştırmalar, sağlık hizmetlerine erişim imkanları sınırlı olan ve kalabalık kamplarda yaşayan toplulukların antibiyotik direnci açısından daha fazla risk altında olduğunu kanıtlamıştı. Plymouth Üniversitesi’nden Prof. Shilpa Chokshi, bu çalışmanın laboratuvar ortamında gerçekleştirilmiş olmasına dikkat çekerek, “*Gerçek dünya koşullarında nasıl bir etki yarattığını anlamak için daha fazla araştırma gerekiyor*” şeklinde değerlendirmelerde bulundu. Bu bağlamda, mikroplastiklerin etkileri ve antibiyotik direnci üzerine daha kapsamlı araştırmaların gerekliliği ortaya çıkmaktadır.
Sonuç olarak, mikroplastiklerin bakterilerin yayılmasında ve antibiyotik direncinin artmasında önemli bir rol oynadığına dair bulgular, halk sağlığı açısından kaygı verici bir durum oluşturmaktadır. Bu konunun daha iyi anlaşılabilmesi için gelecekte daha fazla araştırma yapılması elzemdir.
