Devlet Memurları ile ilgili önemli bir karara imza atan Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK), bir ebe çalışanının yaşadığı durum üzerinde durarak, aile yardımı ödemelerinin nasıl yapılması gerektiği konusunda dikkat çekici bir sonuç ortaya koydu. 2003 yılında doğum yapan ebe, memur olan eşinin de çocuk nedeniyle aile yardımı almasına aracılık etti. Ancak 2021 yılının ekim ayında ebe, emekli olması nedeniyle aile yardımının ödenmesi durduruldu.
Birey, ödemelerinin kesildiğini 2024 yılı ocak ayında maaş bordrosunu incelediğinde fark etti. Ertesinde, KDK’ya başvuruda bulundu ve şubat ayında, başvurusu üzerine aile yardımı ödemeleri yeniden yapılmaya başlandı. Ancak yaşanan durum, bireyin düşündüğü kadar olumlu sonuçlanmadı. Zira, aile yardımlarının tıpkı diğer sosyal yardımlar gibi, geriye dönük olarak alınabileceği beklentisi içindeydi.
Ancak, başvurusu sonrası gelen yanıt, yalnızca 3 ay geriye dönük ödeme yapılabileceği yönünde oldu. Bunun üzerine birey, diğer aylara ait aile yardımı ödemelerinin de yapılması talebiyle KDK’ya tekrar başvurdu. KDK, başvuruyu detaylı bir şekilde incelemek adına süreci başlattı ve ailenin sahip olduğu hakların göz önünde bulundurulması gerektiğini tespit etti.
HUKUKİ DURUM VE KARAR
KDK, yaptığı inceleme sonucunda doğumdan sonraki ilk ayın başından itibaren aile yardımı ödemelerinin, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu gereğince ilgili kişilere yapılması gerektiği sonucuna vardı. Bu tespitte, başvurucunun belirtilen dönemde aile yardımı ödemesi almadığını belirten durumun hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğu kanaatine vardı. Yani bireyin, memur olan eşinin sağladığı haklardan faydalandırılmaması, kanuni çerçevede kabul edilebilir bir durum değildi.
Bunun üzerine, KDK, başvurucuya geriye dönük yapacakları ödemelerin Sağlık Bakanlığı tarafından gerçekleştirilmesi için bir tavsiye kararı gönderdi. Sağlık Bakanlığı, gerekli incelemeleri yaptıktan sonra KDK’ya, başvurucuya ödemelerde bulunduğuna dair bir bildirimde bulundu. Bu durum, emblematik bir örnek olarak, kamu kurumlarının hukuki çerçevede ne denli önemli kararlar alabileceğini ve memurların haklarının korunmasında ne kadar hassas olmaları gerektiği konularına ışık tutuyor.
Sonuç olarak, kamu kurumları ve memurlar arasındaki hak ve yükümlülüklerin daha iyi bir şekilde yerine getirilmesi adına KDK gibi denetim mekanizmalarının önemi bir kez daha ortaya çıkmış oldu. Aile yardımı gibi sosyal yardımların kesilmesi, özellikle yeni doğum yapan aileler için büyük sıkıntılar doğurabilmekte; bu nedenle hukuki hakların zamanında ve kesin bir şekilde yerine getirilmesi, hem bireyin hem de ailenin refahı açısından kritik bir öneme sahip.
