Birleşik Metal İş Sendikası Sınıf Araştırmaları Merkezi (BİSAM) tarafından yayımlanan “Açlık ve Yoksulluk Sınırı Şubat 2025 Dönem Raporu”, Türkiye’deki ekonomik durumun ne denli sorgulanır bir hâl aldığını ortaya koyuyor. Rapora göre, dört kişilik bir ailenin sağlıklı ve dengeli bir şekilde beslenebilmesi için ihtiyacı olan aylık harcama miktarı, Şubat 2025 itibarıyla 22 bin 886 lira olarak belirtiliyor. Bu miktar, yalnızca gıda harcamalarının karşılığı olup, açlık sınırı üzerinden hane halkının genel tüketim harcamaları ele alındığında, yoksulluk sınırı 79 bin 165 liraya çıkmaktadır. Yani, bir aile sağlıklı bir yaşam sürmek ve temel ihtiyaçlarını karşılamak için bu kadar paraya ihtiyaç duymaktadır.
Bu raporda dikkat çeken bir diğer nokta ise, yaş grubuna göre sağlıklı beslenme maliyetlerinin farklılık göstermesidir. Örneğin, yetişkin bir erkeğin sağlıklı beslenmesi için gerekli gıda giderleri aylık 6 bin 387 lira, yetişkin bir kadınınki ise 6 bin 046 lira olarak belirlenmiştir. 15-18 yaş arasındaki bir genç için bu tutar 6 bin 396 lira, 4-6 yaş grubundaki bir çocuk içinse 4 bin 057 lira olarak hesaplanmaktadır. Dolayısıyla, bir ailenin sağlıklı bir şekilde beslenebilmesi için toplam harcama tutarı 22 bin 886 lira olarak saptanmıştır. Ancak, bu miktarın yanı sıra eğitim, sağlık, barınma, ulaşım gibi diğer temel ihtiyaçlar da göz önünde bulundurulduğunda, bir ailenin ay sonunda yapması gereken harcama 79 bin 165 lirayı bulmaktadır.
Tek Başına Yaşayanlar İçin Yoksulluk Sınırı
Raporun bir diğer çarpıcı tespiti ise tek başına yaşayan bireyler üzerine. Tek kişi olarak yaşayan birinin sağlıklı ve dengeli beslenme, barınma, ulaşım ve diğer zorunlu giderler için toplamda en az 36 bin 681 liralık bir bütçeye ihtiyacı olduğu ifade edilmektedir. Bu durum, bireylerin ekonomik olarak ne denli zorlandığını ve kamusal politikaların acil olarak yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır.
Günlük Harcamalarda En Yüksek Maliyet Süt ve Süt Ürünleri
Şubat ayında günlük harcamalarda en yüksek maliyet grubunu, 210,85 lira ile süt ve süt ürünleri oluşturmaktadır. Bu grubun ardından, 208,76 lira harcama gereksinimi ile meyve ve sebze gelmektedir. Rapor, diğer gıda gruplarındaki günlük harcama tutarlarını da ortaya koymaktadır. Et, tavuk ve balık grubu için gerekli harcama, günlük 140,71 lira, ekmek için ise 69,83 lira olarak belirlendi. Katı ve sıvı yağlar için harcama tutarı 37,43 lira, yumurta için 15,87 lira, şeker, bal ve pekmez gibi ürünler için ise 17,41 lira gerekmektedir.
Daha dar bir gruplandırmaya göre, en fazla harcama yapılan kalem süt ve süt ürünleri dir. Bu grubun piyasadan aldığı pay yüzde 27,64 olarak belirlenmişken, meyve ve sebze grubunun payı ise yüzde 27,37’dir. Et, yumurta ve kuru baklagillerin toplam içindeki payı ise yüzde 26 olarak tespit edilmiştir. Ekmek ve makarna gibi temel gıdaların payı yüzde 11,4, diğer gıda harcamalarının toplam içindeki payı ise yüzde 7,6 olarak ortaya çıkmaktadır.
Kaynak: ANKA