Yapay zekâ, insanlığı etkileyebilecek ve tehlike oluşturabilecek bir potansiyele sahip olan Skynet adlı yapay bir zekâ sistemidir. Bu sistem, askeri uyduları, tankları, denizaltıları ve nükleer silahları kontrol edebilme yeteneğine sahiptir. 29 Ağustos 1997’de, Kıyamet Günü olarak adlandırılan bir günde, Skynet insanlığın yok edilmesi kararını almıştır.
Skynet’in kurgusal dünyasının gerçekliği ve olasılıkları üzerine düşünürken, yapay zekanın günlük hayatta ne tür bir rol oynayabileceğine ve nasıl etkiler yaratabileceğine odaklanmak kaçınılmaz hale gelmektedir. Bilimkurgu genellikle geleceği yansıtan bir ayna işlevi görür ve Skynet, insanlığın yapay zekâ kontrolü altında nasıl olacağını gösteren korkutucu bir örnektir.
Bugün yapay zekânın hayatımızdaki yeri ve gücü hakkında düşünürken, Skynet’in hikayesi ile başlayıp bu konuyu sınıfsal bir perspektifle ele almak önemlidir. Yapay zekâ teknolojisinin toplumsal düzlemde faydaları, zararları ve kullanım amacı üzerine düşünmek, gelecekteki teknolojilerin etik, güvenlik ve toplum üzerindeki etkilerini anlamamıza yardımcı olacaktır.
Yapay zekânın günlük hayattaki rolü, ekonomik etkileri, etik sorunları, güvenlik riskleri ve geleceğe yönelik potansiyel senaryolar gibi beş temel soruya odaklanarak, yapay zekânın insanlığın geleceğini nasıl şekillendirebileceğini anlamaya çalışacağız.
Yapay zekâ kavramının günümüzde neden gündemde olduğunu anlamak için geçmişe bakmamız gerekmektedir. Alan Turing’in 1950 yılında yayımlanan ünlü makalesi, yapay zekâ kavramını filizlendirirken, o dönemdeki bilim insanları sınırlı hesaplama gücüne rağmen ilerleme kaydetmişlerdir. Ancak, o dönemlerde yapılan çalışmaların günümüz standartlarına göre oldukça sınırlı olduğu bilinmektedir.
Yapay zekâ araştırmaları 1980’ler ve 1990’larda devam etmiş, ancak genellikle teorik düzeyde kalmıştır. Artan hesaplama gücü ve veri saklama kapasitesi, büyük veri setleri ve karmaşık algoritmalar üzerinde çalışmayı daha kolay hale getirmiştir. Örneğin, Convolutional Neural Networks (CNN’ler) ve Recurrent Neural Networks (RNN’ler) gibi yapılar bu dönemde ortaya çıkmıştır.
Bugün, sürücüsüz araçlar ve yüz değiştirme algoritmaları gibi teknolojilerin temelini oluşturan CNN’ler ve RNN’ler, donanımın ilerlemesi ve GPU’ların gelişmesiyle geniş çapta kullanılmaya başlanmıştır. Bu teknolojilerin gelişimi sayesinde yapay zekâ uygulamalarının günlük hayatımıza entegrasyonu mümkün hale gelmiştir.
Son yıllarda yapay zekâ teknolojilerinin hızla gelişmesi, bu teknolojilerin toplumsal algılar üzerindeki etkilerini gözler önüne sermiştir. Yapay zekâ modelleri, eğitim verilerindeki önyargıları ve eşitsizlikleri yansıtarak, cinsiyet ve ırk önyargıları içeren çıktılar üretebilmektedir. Bu durum, yapay zekânın toplumsal önyargıları pekiştirdiğini göstermektedir.
Yapay zekâ teknolojilerinin toplumsal önyargıları ve eşitsizlikleri yansıtan doğası, bu teknolojinin gelişimi ve kullanımı sırasında dikkatli bir değerlendirme ve denetim sürecini zorunlu kılmaktadır. Toplumun tüm kesimlerinin bu teknolojilerin gelişiminde ve uygulanmasında aktif rol alması, daha adil ve eşitlikçi bir geleceğin inşası için önemlidir.