Ankara’daki Durum: Müttefik Kuvvetlerin Türk Topraklarını Tahliye Tarihi Yaklaşırken Pek Çok İhtimal Var
Müttefik kuvvetlerin Türk topraklarını tahliye tarihi yaklaşırken, Ankara’daki durum pek çok ihtimale gebe. İngiltere’nin İstanbul’daki yüksek komiseri Nevile Henderson’ın 25 Eylül 1923’te İngiltere Dışişleri Bakanlığı’na gönderdiği mektupta belirtilen bu ifadeler, Cumhuriyet’in yaklaşması ve Türkiye üzerindeki değişimleri yansıtıyor.
İngiliz arşivlerinde bulunan gizli belgelere göre, Türkiye’nin işgali sona ererken İngilizler arasında Türkiye’ye dair birçok konuda farklı görüşler bulunuyordu. Bu görüş ayrılıkları arasında Mustafa Kemal’in yönetimi, Musul sorunu, Osmanlı borçları, Bağdat Demiryolu, Türkiye’deki gayrimüslim azınlıklar ve göçmenler gibi konular öne çıkıyordu.
Ekim 1923’e gelindiğinde, İngilizlerin Türkiye’de yönetim biçiminin değişmesini bekledikleri görülüyordu. Mustafa Kemal’in Cumhuriyet fikrine karşı olanlar, İstanbul’daki merkezi yönetimle Ankara arasındaki çekişme ve hükümetin nasıl kurulacağı gibi konular İngilizlerin dikkatini çekiyordu.
Mustafa Kemal’in Cumhuriyet fikrini açıkça dile getirdiği dönemde, İngilizler, onun gücünü artırmak istediği ve iktidarını güvence altına almak için adımlar attığına inanıyordu. Ancak İskitler tarafından yapılan analizler, Mustafa Kemal’in hala iktidarını kesinleştiremediğini ve iç sorunları çözmek için savaş başlatabileceğini öne sürüyordu.
İngiliz istihbaratına göre, İstanbul’da bir karşı darbe olabilir ve fikir ayrılıkları, Ankara hükümetinde de gözlemlenmekteydi. Mustafa Kemal’e karşı olanlar ve Cumhuriyet ilanı konusundaki belirsizlikler devam ederken, İngilizler, Türkiye’nin geleceğine yönelik belirsizliklerle mücadele ediyordu.
Sonuç olarak, Türkiye’nin Cumhuriyet ile ilgili belirsizlikleri ve fikir ayrılıkları devam ederken, İngilizlerin bu süreçteki rolü ve beklentileri büyük önem taşıyordu. Ankara’nın başkent ilan edilmesi ve Cumhuriyetin ilanı gibi kararlar alınırken, İngilizlerin Türkiye’nin geleceği üzerindeki etkileri ve beklentileri de dikkate alınmalıydı.
