Son dönemde yayımlanan raporlar, Türkiye’deki açlık ve yoksulluk sınırlarının giderek artış gösterdiğini ortaya koymaktadır. BİSAM, Ocak 2025 itibarıyla dört kişilik bir ailenin açlık ve yoksulluk sınırını açıkladı. Bu rapora göre, dört kişilik bir ailenin açlık sınırı, asgari ücretin yaklaşık 29 lira altında kalarak 22 bin 75 lira olarak tespit edilmiştir. Yoksulluk sınırı ise asgari ücretin 3.5 katına denk gelen 76 bin 358 lira seviyesinde hesaplanmıştır.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, harcama gruplarına dayanan endeks rakamlarıyla birlikte, 2003 yılı madde fiyatları, İstanbul Halk Ekmek ve zincir marketlerin internet fiyatları doğrultusunda yapılan hesaplamalar neticesinde, dört kişilik bir ailenin sağlıklı ve dengeli beslenmesi için aylık yapması gereken harcama tutarı 22 bin 75 lira olarak belirlenmiştir. Bu rakam, sadece gıda harcamaları için geçerli olan minimum tutardır.
Açlık Sınırı ve Yoksulluk Sınırının Tespiti
Yapılan değerlendirmelerde, hanehalkı tüketim harcamalarının esas alınarak yapılan hesaplama neticesinde, açlık sınırı kadar bir harcamanın ardından, yoksulluk sınırının 76 bin 358 lira olarak gerçekleştiği dikkate alınmıştır. Bu durum, ailelerin yiyecek harcamaları dışında, eğitim, sağlık, barınma gibi diğer temel gereksinimlerini de karşılayabilmeleri için gerekli olan maddi desteğin ne denli önemli olduğunu göstermektedir.
Aile üyeleri arasında sağlıklı ve dengeli beslenme ihtiyaçlarının da farklılık gösterdiğine işaret eden rapor, yetişkin bir erkeğin aylık gıda harcamasının 6.180 lira, yetişkin bir kadının 5.839 lira, 15-18 yaş arası bir gencin 6.161 lira ve 4-6 yaş arası bir çocuğun 3.895 lira olduğunu ortaya koymuştur.
Sonuç olarak, sağlıklı bir beslenmenin toplam aile bütçesine minimum katkısı, 22 bin 75 lira olarak tespit edilmiştir. Bu tutar, yalnızca gıda harcamaları için gerekli olan zorunlu harcama tutarıdır. Diğer tüm temel gereksinimlerin karşılanabilmesi için bir ailenin gerekli minimum harcama tutarı ise 76 bin 358 lira olarak hesaplanmaktadır.
Tek Yaşamanın Maliyeti
Tek başına yaşayan bireyler için de durum oldukça düşündürücüdür. Raporda yer alan bilgilere göre, sağlıklı ve dengeli beslenmek için bir kişi, mutfak harcamalarının yanı sıra barınma, ulaşım, eğitim, sağlık gibi diğer temel ihtiyaçlarına da çok ciddi bir bütçe ayırmak zorundadır. Bu kapsamda, bir kişinin aylık minimum giderleri 35.459 lira olarak hesaplanmıştır. Yani tek yaşayan bir birey için yoksulluk sınırı da bu tutar olarak belirlenmiştir.
