Cem YILDIRIM
Ankara’nın Nallıhan ilçesinde bulunan Çayırhan Termik Santrali ile ilgili yapılan ihale süreci, özellikle santralde çalışanlar ve aileleri için ciddi bir belirsizlik yaratmış durumda. İhalenin şartnamesinin 17.3 maddesi gereğince, santral etrafında bulunan lojmanlarda ikamet eden işçiler, santral çalışanları ve aileleri, yalnızca dört ay içerisinde konutlarını boşaltmak zorunda kalacaklar. Bu durum, toplamda en az 4 bin kişinin evsiz kalması anlamına geliyor. Çayırhan’daki mevcut durumda 1393 maden işçisi ve 751 santral çalışanı bulunmakta. Şartnamede yer alan bir diğer önemli madde ise, “Santralin kullanımında olan lojmanlarda oturanlar, devir tarihinden itibaren en geç 4 ay içinde lojmanları boşaltacaklardır” ifadesi.
LOJMANLAR BOŞALTILACAK
Çayırhan Termik Santrali’nde çalışan bazı personelin, Devlet Memurları Kanunu kapsamında başka kamu kurumlarına gönderileceği de ihale şartnamesinde vurgulanmış. Özelleştirme İdaresi, söz konusu santralde görev yapan personeli, genel müdür, genel müdür yardımcısı, müessese, bölge, fabrika, işletme ve şube müdürü unvanları dahil, çeşitli kadrolara atayarak yeni pozisyonlarda sürdürecek. Bu süreçte, sözleşmeli statüde ya da iş kanunlarına tabi olarak görev yapan fakat toplu iş sözleşmesi hükümlerinden yararlanmayan personelin de etkilenmesi bekleniyor.
Özelleştirme İdaresi, 4 Aralık 2023 tarihinde sona erecek olan Çayırhan Termik Santrali ihalesinin bazı olumlu özelliklerine de dikkat çekmiş. Bu özellikler arasında, Türkiye’nin ilk tam mekanize kömür üretimi yapılan yer altı madeni olması, santralin 20 yıldan fazla bir süre boyunca besleyebilecek kömür rezervinin bulunması, yapısal olarak Türkiye’deki en iyi kömür sahası olması ve maden sahalarına ilişkin güvenilir rezerv çalışmalarının yapılmış olması gibi unsurlar yer almakta. Ayrıca, sondajlı etüt çalışmaları neticesinde tespit edilen ilave kömür potansiyelinin bulunması da santralin cazibesini artıran unsurlar arasında gösterilmekte.
Çayırhan Termik Santrali’nin özelleştirilmesi ile birlikte, lojmanlarda oturan işçilerin ve santral çalışanlarının geleceği belirsizleşiyor. Özellikle 4 ay gibi kısa bir sürede konutlarını boşaltmaları gerektiğinin bildirilmesi, bu kişilerin sosyal ve ekonomik durumlarını olumsuz yönde etkileyecek bir durum olarak değerlendiriliyor. Bu bağlamda, santralde çalışanların büyük bir çoğunluğunun aileleri ile birlikte yaşayacakları sıkıntılar ve bu durumun sosyal yansıması, yerel yönetim ve sivil toplum kuruluşları tarafından da dikkate alınması gereken bir junuştur.