Suriye’deki Sığınmacılar: Geri Dönüş Tartışmaları ve Türkiye’deki Politikalar
Suriye’de Beşar Esad’ın yönetiminin devrilmesinin ardından, Türkiye’de yaşayan 3 milyonun üzerindeki Suriyeli sığınmacının geri dönmesi, gündemdeki en tartışmalı konular arasında yer alıyor. Esad rejiminin sona ermesini coşkuyla kutlayan Suriyelilerin bazıları geri dönüş hazırlıkları yapsa da, yüzbinlerce insanın birden dönmesi beklenmiyor. Türkiye, bu durumla ilgili hem hükümet hem de muhalefet arasındaki çeşitli görüşleri tartışmaya açmakta.
Türkiye’de, sığınmacılar çevresindeki siyasi tartışmalar giderek artmakta; çoğu siyasi parti, “göçmen ve sığınmacı” konularını kampanya meselelerinin odak noktasına taşımaktadır. Bazı aşırı sağcı partiler, iktidara geldiklerinde Suriyelileri Türkiye’den sınır dışı edeceklerini belirtmelerine rağmen, bu görüşlerin toplumdaki oya dönüşmediği gözlemleniyor.
Hükümet ve Muhalefetin Görüşleri
Hükümet ve muhalefet cephesinde, Suriye’deki gelişmelere bağlı olarak kitlesel bir geri dönüşün yakın vadede gerçekleşmeyeceği konusunda genel bir görüş birliği var. Ak Parti, sığınmacıların geri dönüşü hakkındaki planlarını netleştirmedi. Ancak AK Parti yöneticileri, altyapı, güvenli siyasi ortam ve demokratik seçim gibi unsurlar sağlandığında, sığınmacıların yüzde 50-60 oranında geri döneceği görüşünü savunuyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bu konuda kışkırtmalara izin vermeyeceklerini belirterek, Türkiye’nin insanlığa örnek olan misafirperverliğini koruma vurgusunda bulundu. Ancak, Suriye’de yapılacak olan yeni seçimler ve anayasalar gibi süreçlerin tamamlanmadan uzaktan atılacak adımların önemli olmadığına dikkat çekiyor.
CHP ve Diğer Muhalefet Partilerinin Önerileri
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) içinde, gölge İçişleri Bakanı Murat Bakan, geçici koruma statüsünün sona erdiğini ifade ederken, dönüşlerin en az 7 ay süreceğini kaydediyor. Bu durumda, iktidarın bir takvim çerçevesinde dönüşü desteklemesi gerektiğini savunuyor. Önerileri arasında; Türkiye’de doğanlara vize kolaylığı sağlanması ve eğitim süresi devam edenlerin dönüşlerinin kurgulanması yer alıyor.
Demokratik Partisi (DEM) ise, sığınmacılara geri dönmek isteyip istemediklerinin sorulması gerektiğini belirtiyor. Ayrıca, Avrupa ülkelerine gitmek isteyen sığınmacılara izin verilmesi gerektiğinin altını çiziyor. Cenevre Sözleşmesi’ndeki geri gönderme ilkesine atıfta bulunan parti, geri dönüşlerin gönüllü ve güvenli koşullarda olması gerektiğini savunuyor.
İYİ Parti’nin Adımları
İYİ Parti Genel Başkanı Müsavat Dervişoğlu, 2025 yılı itibarıyla gönüllü geri dönüşler teşvik edilmelidir. Ço-vezle, Suriyelilerin kalmakta ısrar edenlerine oturum izni verilmemeli görüşünü dile getiriyor. Çömez, Türkiye’de henüz belirgin bir geri dönüş olmadığına ve iktidarın en kısa sürede bir eylem planı oluşturmasının gerekliliğine vurgu yapıyor.
Tüm Partilerin Ortak Görüşü: Geri Dönüş İhtiyacı ve Güvenlik
Sonuç olarak, Türkiye’deki siyasi partilerin tamamı, Suriye’deki mevcut şartlar netleşmeden geri dönüş sağlanmasının zor olacağı konusunda hemfikir. Geri dönüşün ancak Suriye’de demokratik bir yönetimin tesis edilmesi ve güvenli bir ortam sağ
