Suriye’nin kuzeyinde, özellikle Halep ilinin batı kırsalında, durum giderek karmaşık bir hale gelmekte. 27 Kasım 2023 tarihinde, Şam yönetimi ile silahlı cihatçı grup Heyet Tahrir Şam (HTŞ) arasında çatışmalar başlamış ve bu çatışmalar kısa zamanda büyüyerek devam etmiştir. 28 Kasım 2023 tarihinde, cihatçı gruplar Halep’in batı kırsalından merkeze doğru hızlı bir ilerleme kaydetmiş ve 30 Kasım 2023 tarihinde şehir merkezinin büyük bir kısmını ele geçirmiştir.
Türkiye, İran ve Rusya’dan Suriye teması
Bu gelişmeler ışığında, Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un Suriye’deki son gelişmeler üzerine bir araya gelmesi bekleniyor. Bu toplantının, Astana süreci çerçevesinde yapılacağı ifade edilmektedir. İran medyasında yer alan bilgilere göre, Arakçi, bu Astana toplantısının 7-8 Aralık 2023 tarihlerinde Doha Forumu kapsamında gerçekleştirileceğini açıklamıştır.
Hakan Fidan, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ile yaptığı görüşmenin ardından, 2 Aralık 2023 tarihinde İran Dışişleri Bakanı Arakçi ile Ankara’da bir buluşma gerçekleştirmiştir. Bu ikili görüşmenin ardından her iki bakan ortak basın toplantısı düzenlemişlerdir. Arakçi, düzenlenen basın toplantısında, “Bir sonraki Astana toplantısının Dışişleri Bakanları düzeyinde bir an önce düzenlenmesini kararlaştırdık” demiştir.
Fidan ise “Türkiye ve İran’ın Suriye meselesinde görüşlerini çok samimi bir şekilde ortaya koyması ve ‘neler yapabiliriz’ diye ortak bir çaba göstermesi Suriye açısından çok hayati bir konu diye düşünüyorum. Yakın zamanda bir Astana sürecini inşallah toplayacağız” ifadelerini kullanmıştır.
İran ve Türkiye, Suriye konusunda ayrışmıştı
Fakat, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Suriye’de yaşanan çatışmalar için “Suriye’deki olayları herhangi bir dış müdahaleyle açıklamaya çalışmak bu aşamada yanlış olacaktır” şeklinde bir değerlendirmede bulunmuştur. Buna karşın, İranlı Bakan Arakçi ise ABD ve İsrail’in Suriye’deki rolüne dikkat çekerek, “Edindiğimiz bilgilere göre Suriye’de terör faaliyeti gösteren grupların İsrail ve ABD ile bağı bulunmakta” ifadelerini kullanmıştır. Bu noktada iki ülke arasında önemli bir görüş ayrılığı olduğu gözlemlenmektedir.
Tüm bu gelişmeler, Suriye’deki iç savaşın ne denli karmaşık bir yapıda olduğunu ortaya koymakta ve özellikle dış aktörlerin Suriye’deki duruma olan etkilerini de net olarak göstermektedir. Türkiye, İran ve Rusya’nın Suriye’deki durumu ele almak üzere bir araya gelmesi, bölgedeki dengeleri değiştirebilecek potansiyel bir adım olarak değerlendirilmektedir.
Kaynak: ANKA
