Suriye üzerinde son günlerde yaşanan gelişmeler, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından yapılan açıklamalarla dikkat çekiyor. Geçtiğimiz çarşamba günü, Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) öncülüğündeki cihatçıların Suriye ordusuna yönelik saldırılarına başlamasıyla birlikte, çatışmalar hız kazandı. Erdoğan, bu durumu değerlendirmek üzere İstanbul’da düzenlediği basın toplantısında gazetecilere açıklamalarda bulundu.
Erdoğan, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ile görüşme talep ettiklerini ancak bu isteğin olumsuz sonuçlandığını belirtti. Bu bağlamda, “Muhaliflerin hedefi Şam” ifadesini kullandı. Konuşmasında, “Temennimiz kazasız belasız bir şekilde Suriye’deki bu yürüyüş devam etsin diyeceğim,” diyerek, uluslararası ilişkilerde daha pozitif bir tutum sergiledi.
Bu bağlamda Erdoğan, oldukça kritik noktalara değinerek, “İdlib’ten sonra, İdlib zaten tamam, ama Humus yine muhaliflerin elinde ve Şam’a doğru da bir ilerleyiş söz konusu,” şeklinde konuştu. Bu ifadeler, bölgedeki askeri durumun ciddiyetine ışık tutuyor.
‘Esad’dan olumlu bir cevap alamadık’
Erdoğan, İdlib, Hama ve Humus gibi bölgelerin muhaliflerin kontrolünde olduğunu vurgularken, Suriye’deki gelişmeleri istihbarat ve medya vasıtasıyla sürekli izlediklerini söyledi. Özellikle, Esad hükümetine yönelik önceki çağrılarının dönüşsüz olduğunu ifade etti. “Ne yazık ki Esad’dan bu işe olumlu bir cevap alamadık,” dedi. Sıraladığı sorunlar ve bu sebeple yaşanan kaygılar, bölgedeki karmaşık durumun bir yansıması olarak değerlendiriliyor.
Mısır’a yönelik insani yardım taleplerinin artığını ifade eden Erdoğan, Türkiye’nin bu konuda üzerlerine düşeni yapacağını sözlerine ekledi. “Özellikle ayni hatta nakdi yardım talepleri var. Türkiye olarak dünyanın suskun olduğu bir dönemde biz yardımlarımıza devam edeceğiz,” şeklinde belirtti. Bu açıklama, Türkiye’nin bölgedeki insani siyaseti hakkında bilgi verirken, başka yandan yardımların sürekliği konusunda bir kararlılığı da göstermiş oldu.
‘BM bu konuda tek çıkış yolu’
İsrail’in Suriye’deki durumu ile ilgili sorulara yanıt veren Erdoğan, “Tüm dünya, başta Birleşmiş Milletler (BM) teşkilatı olmak üzere dün Guterres ile görüşmem oldu,” açıklamasında bulundu. Erdoğan, “Birbirimizle olan görüşmeleri devam ettirelim diyorlar. Bölgedeki ateşkesi sağlamak için gayret göstereceğiz. BM bu konuda tek çıkış yolu,” diyerek uluslararası toplumun rolüne vurgu yaptı.
‘Türkiye olarak bu hesabı soracağız’
Uluslararası Af Örgütü’nün Gazze ile ilgili raporuna yönelik soruya yanıt veren Erdoğan, Uluslararası Ceza Mahkemesinin kararlarının İsrail’i zor durumda bıraktığını belirtti. “İnsanlık, İsrail’in yaptığı ihanetlerde yalnız bırakmayacak ve hesabını soracak,” dedi. Bu ifadeler, Türkiye’nin uluslararası hukukun işleyişine karşı duyduğu hassasiyeti göstermektedir.
Cihatçılar Humus’a ilerliyor
Öte yandan, Suriye’de El Kaide’nin bir kolu olan Heyet Tahrir Şam’ın (HTŞ) Türkiye sınırındaki İdlib’den başlattığı saldırılar sonucunda, önce ülkenin ikinci büyük kenti olan Halep’in büyük bölümü, ardından ise Suriye ordusunun çekildiği Hama kenti ele geçirildi. Cihatçı gruplar bu ilerleyişle Humus‘a doğru yöneliyor. Humus’un cihatçılar tarafından ele geçiril
