Emekli maaşı promosyonları, 2017 yılında Özel bankaların Türkiye Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) aylık ödemelerine aracılık etmesine izin verilmesiyle uygulanmaya başlandı. Her yıl mart ayında süren protokollerle, emekli maaş tutarına göre belirlenen alt ve üst limitler üzerinden promosyonlar güncellenmektedir. Bu yıl Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) tarafından yapılacak düzenlemelerle, en düşük emekli aylığın miktarı 12 bin 500 TL’den 14 bin 469 TL’ye çıkarılacak.
Toplamda 16 milyon 420 bin emeklinin yararlanabileceği bu düzenleme, SGK’nın her ay bankalara aktardığı toplam paranın da önemli bir artış göstereceğini ortaya koyuyor. Örneğin, en düşük emekli aylığı alan yaklaşık 4 milyon kişi için mevcut uygulama altında, SGK’nın bankalara aktaracağı aylık tutar 231 milyar 504 milyon TL olacaktır. Memur emeklileri için de ocak ayında en düşük memur emekli maaşı 19 bin TL olarak belirlenmiştir. Bu durumda, en düşük emekli maaşını alanların dışında kalan 10 milyonu aşkın emeklinin söz konusu maaş ödemeleri için SGK’nın bankalara aktaracağı aylık tutar 350 milyar TL’yi aşmaktadır.
Buna rağmen, SGK’nın bu kadar büyük meblağlar ödemesi, açlık ve yoksulluk sınırının altında kalan maaşlar için adeta bankalar açısından maliyetsiz bir kazanç kapısı olmuştur. Malum olduğu üzere; Merkez Bankası’nın (MB) repo faizini yüzde 45’e düşürmesi, bankaların SGK’nın yatırdığı milyar liralar üzerinden elde ettiği kazançları artırmıştır. Bu durumda bankalar, emeklileri daha fazla çekmek amacıyla promosyon tutarlarını sürekli olarak güncellemektedir. Halen bazı özel bankalar, emekli maaşını taşıyan müşterilere 20-35 bin TL arasında promosyon vaadinde bulunmaktadır. Ayrıca, emeklilere; faizsiz kredi, ek hesap, kredi kartı gibi çeşitli avantaj paketleri sunmaktadır.
Kamu Bankalarında Promosyonun Artırılması
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kamu bankalarına yönelik olarak geçen yılki yerel seçimler öncesinde bir talimat vererek emekli promosyonlarının 3 bin TL’den 8-12 bin TL’ye çıkarıldığını müjdelemişti. Ancak, emekli aylıklarındaki artış ve buna bağlı olarak yaşanan tepkiler sonucunda iktidar, emeklilere bayram ikramiyesi ve kamu bankalarının promosyonlarında yeni bir artış yapma yoluna gitmektedir.
Kamu bankaları son bir yıl içinde emekli promosyonlarında alt ve üst sınırları değiştirmemiştir. Yüksek enflasyon karşısında özel bankaların sunduğu promosyonlardaki artışı yakalamak amacıyla kamu bankalarına, promosyonları iki katına kadar artırma talimatı verilmiştir. Bu talimat çerçevesinde, SGK’nın şubat ayında bankalarla yapacağı protokol görüşmelerinde kamu bankalarının alt ve üst sınırları 8 bin TL’den 15 bin TL’ye, 12 bin TL’den ise 23 bin TL’ye çıkabilecektir. Ancak, bu tutarlar artırılabilse bile birçok özel bankanın sunduğu promosyonların gerisinde kalacaktır.
Öte yandan kamu bankalarının, özel bankalarla rekabet edebilmek için 1000-2000 TL ek artış konusunda Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan onay talep ettiği öğrenilmiştir. Eğer Bakan Mehmet Şimşek, bu yetkiyi verirse, nihai protokol aşamasında kamu bankalarının promosyon alt sınırları 16 bin, üst sınırları 25 bin TL’ye kadar çıkabilecektir.
Emekliler Üç Yıllık Sözleşme ile Fark Alacak
Emekli maaşlarını kamu bankalarından alan emekliler, yeni açıklanacak promosyon tutarları üzerinden bankalarla mevcut sözleşmelerini üç yıl süreyle yenilemek için başvurabilirler. Geçen yıl yapılan sözleşmelerde öden
