Çin, atom altı “nötrinoları” tespit etmek ve işlevlerini aydınlatmak için dünyanın en büyük temel parçacık dedektörünü inşa etmeye devam ediyor.
Çin ajansı Xinhua’ya göre, “Ciangmın Yer Altı Nötrino Gözlemevi” (JUNO) adı verilen dev transparan küre, Guangdong eyaletindeki granit kaplı tepenin 700 metre derinliğine inşa ediliyor. 35,4 metre çapında ve 12 katlı apartman yüksekliğindeki akrilik küre biçimli gözlemevi, tamamlandığında dünyanın en büyük temel parçacık detektörü olacak.
Çin Bilimler Akademisi (CAS) ile Guangdong eyalet yönetimi tarafından 2015 yılında başlatılan JUNO’nun son aşamaya geldiği ve dedektörün kasım ayında tamamlanacağı belirtiliyor. Gözlemevinin bilim operasyonlarını yürütecek CAS’a bağlı Yüksek Enerji Fiziği Enstitüsü (IHEP), tesisin Ağustos 2025’te tamamen operasyonel hale gelmesini hedefliyor.
“Hayalet parçacık” olarak adlandırılan atom altı “nötrino” parçacıklarını tespit etmeye ve işlevlerini aydınlatmaya yönelik en güçlü deneysel proje olan JUNO, Yangciang ve Tayşan nükleer enerji santrallerinden yansıyan nötrino parçacıklarının hareketlerini tespit ederek birbirlerine dönüştükleri “nötrino salınımı” fenomenini anlamaya çalışacak.
Fizikteki Standart Model’de kütlesinin olmadığı varsayılan nötrinolar arasında kütle alışverişleri olabileceğini gösteren bu fenomenin incelenmesinin yeni bir deneysel fiziğin kapılarını aralayarak nötrinolara dair birçok gizemi açığa çıkarabileceği düşünülüyor.
