AKP’nin Ceza İnfaz Sisteminde Yapmayı Planladığı Değişiklikler

Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP), ülke genelindeki hükümlüler için mevcut ceza infaz sisteminde yeni düzenlemelere gitmeyi planlıyor. Bu yeni düzenlemenin ana hedefi, belirli bir süre cezaevinde yatan ve iyi hali tespit edilen hükümlülerin, kamu kurumlarında çalıştırılması. Böylece, bu kişilerin topluma yeniden kazandırılması amaçlanıyor.

Söz konusu değişiklikle, iyi hal tespiti yapılan hükümlüler, orman yangınlarıyla mücadele veya okul temizliği gibi çeşitli halka açık hizmetlerde görev alabilecek. Mevcut düzenlemenin tüm suç tiplerini kapsaması planlanırken, bu kapsam içinde terör suçları da yer alıyor. Hükümlüler şu anda iyi hal durumlarında denetimli serbestlik, açık cezaevi ya da koşullu salıverilme gibi haklardan faydalanabiliyor. Ancak yeni düzenlemenin ek bir seçenek olarak kamu kurumları bünyesinde çalışma imkânını sunması öngörülüyor.

Örneğin, cezasının üçte ikisini kapalı cezaevinde tamamlayan bir hükümlü, iyi hali tespit edilirse, kalan süreyi bir kamu kurumunda çeşitli hizmet alanlarında çalışarak tamamlayabilecek. Ancak, bu değişikliğin bulunduğu aşamada herhangi bir af veya kısmi af düzenlemesi gündemde değil.

‘Suç İşleme Koşullarını Ortadan Kaldırmayı Hedefliyoruz’

BBC Türkçe‘ye açıklamada bulunan AKP yöneticileri, bu yeni düzenlemeye neden ihtiyaç duyulduğunu şu sözlerle ifade etti: “İyi hal nedeniyle denetimli serbestlik döneminde mahkumların, dışarı çıktıklarında tekrar suça yöneldiklerini görüyoruz.” Ayrıca, ceza hukukunun temel amaçlarından birinin, hükümlülerin ıslahını sağlamak olduğunu vurguladılar.

Bu bağlamda tanıtılan yeni sistemin, suç işleme eğilimlerini azaltmayı hedeflediği belirtiliyor. Lakin mevcut sistemde sadece belirli cezaevlerinde meslek edindirme programlarının bulunduğu da ifade edildi. Gelecek düzenleme ile birlikte, hükümlülerin kamu hizmetlerinde görev alması sağlanarak, toplumla entegrasyonlarının artırılması planlanıyor.

Şu anda cezaevi gözlem kurulunun her altı ayda bir yaptığı iyi hal değerlendirmelerinde, hükümlülerin topluma yeniden entegrasyon süreçlerindeki pişmanlık durumu, toplumla bütünleşme potansiyeli ve cezaevindeki tutumları gibi faktörler dikkate alınıyor. Eğer bu kriterler sağlanıyorsa, hükümlüler açık cezaevi, denetimli serbestlik veya koşullu salıverilme hakkından yararlanıyor.

‘Afla Çıkanların Yüzde 45’i Geri Dönüyor’

Eski Özgürlük ve Dayanışma Partisi Genel Başkanı Ufuk Uras, MHP Lideri Devlet Bahçeli ile yaptığı görüşmede sonrasında kısmi bir af olasılığını gündeme getirdi. Ancak AKP Grup Başkanı Abdullah Güler, genel, kısmi af ya da anadil düzenlemesi gibi konuların şu an için gündemlerinde olmadığını açıkladı.

Yapılan etki analizleri, af ile serbest kalanların yaklaşık %40-45’inin suça geri döndüğünü gösteriyor. Örneğin, 1999 yılında uygulanan “Rahşan Ecevit affı” ile serbest kalanların %45’inin, üç yıl içerisinde tekrar suç işlediği kaydedildi. Bu durum, affın ıslah edici bir etkisi olmadığına dair somut bir örnek sunuyor. Ayrıca, af işlemlerinin toplum içerisinde adalete olan güveni zedelediği ve mağdur yakınlarının bu durumdan rahatsız olduğu belirtiliyor.