Avustralya parlamentosunda 2023 yılı Mart ayının sonlarında sıradışı bir protesto yaşandı. Yeşiller Partisi senatörü Sarah Hanson-Young, hükümetin önerdiği tartışmalı bir yasa tasarısına karşı çıkmak amacıyla meclis kürsüsünde somon balığı sergiledi. Bu eylem, hem dikkat çekici hem de protestonun sembolizmi açısından son derecede anlamlıydı.
Söz konusu yasa tasarısı, Tazmanya’nın dünya mirası listesindeki bir koyda somon çiftliklerinin korunmasını amaçlıyordu. Hanson-Young, bu tasarının çevre koruma yasalarını ciddi şekilde aşındırdığını belirtirken, hükümetin bu tasarıyı geçirmesi durumunda siyasi ve ekolojik sonuçların doğabileceğini vurguladı. Tasarının, çevresel korumayı hedefleyen yasalara zarar vereceğine inanan Hanson-Young, bu konuda yasayı getiren iktidar partisini eleştirerek, eylemi gerçekleştirmenin gerekliliğine inandı.
Senatodaki yasa görüşmeleri, Başbakan Anthony Albanese’nın seçimlerden önceki son hamlelerinden biri olarak algılanıyor. Seçim kazananı olmak için stratejik hareketler yapan hükümet, bu durumun arka planında siyasi çıkarların olduğunu gözler önüne seriyor.
ŞOV MU, PROTESTO MU?
Hanson-Young, aynı zamanda Avustralya’nın Çevre Bakanı olan İşçi Partili senatör Jenny McAllister’a hitaben, “Seçim arifesinde, çevre ilkelerinizi çürümüş, kokmuş, ölüm getiren bir somon için mi sattınız?” şeklinde oldukça sert bir soru yöneltti. Bu cümlelerinin ardından, çantasında taşıdığı ölü somon balığını havaya kaldırarak, yasa tasarısının getireceği çevresel sorunları somut bir şekilde gözler önüne serdi.
Meclis başkanı Sue Lines, bu “aksesuarı” kaldırmasını isteyince, ortamda gergin anlar yaşandı. McAllister ise bu durumda, “Benim görüşüm şu, Avustralyalılar kamu temsilcilerinden şov değil, ciddiyet bekliyor,” diyerek durumu dengelemeye çalıştı.
NEDEN SOMON?
Hükümet tarafından sunulan yasa, Tazmanya’nın batı kıyısındaki Macquarie Limanı’nda somon çiftçiliğini garanti altına almayı amaçlıyor. Ancak bu yasa, halkın bu tür projelere itiraz etme hakkını önemli ölçüde sınırlıyor. İşçi Partisi, yasa tasarısını bölgedeki istihdamı korumak adına gerekli bir adım olarak savunurken, somon çiftçiliğinin ekonomik büyüme için gerekli bir kaynak olduğunu ifade ediyor.
Öte yandan, çevre örgütleri ve Yeşiller Partisi, somon endüstrisinin suya kimyasal ve besin kirletici maddeler saldığına yönelik sert eleştirilerde bulunuyor. Bu kirliliğin, özellikle Macquarie ile Bathurst limanlarında yaşayan nadir bir tür olan Maugean vatozu gibi deniz canlılarını tehdit ettiğini savunuyorlar. Eğer yasa geçerse, bu ekosistemlerin korunmasız kalmasından endişe ediyorlar ve bu durum ciddi çevresel tahribatlara yol açabilir.