Paladyum Fiyatlarında Dalgalanma ve Gelecek Beklentileri

Paladyum Piyasası Üzerine Gözlem
Paladyum, emtia piyasasında son yıllarda en sert dalgalanmaların görüldüğü ürünlerden biri haline gelmiştir. Özellikle 2019 yılında yaşanan dizel emisyon skandalı sonrası, Çin, ABD ve Avrupa’da daha katı emisyon standartlarının getirilmesiyle birlikte, araçlarda daha fazla katalitik konvertör kullanılması gerektiği yönünde öngörüler, paladyumun değerinin yükselmesine katkı sağlamıştır.
Analistler, 2019 yılında paladyum talebinin arzın üzerinde seyrettiğini, yeni emisyon standartları nedeniyle talepteki artışın yalnızca arzdaki düşük büyüme ile dengelenmesi durumunda bile, bu durumun orta vadede fiyatı destekleyeceğini vurgulamışlardır. Bu süreçte paladyum fiyatları, yüzde 53’ten fazla artış göstermiştir.
2022 yılına gelindiğinde ise paladyum ons fiyatı, 3,435 dolarla tarihi zirveye ulaşmıştır. Bununla birlikte, küresel paladyum üretiminin yüzde 40’ının Rusya tarafından karşılanması ve Rusya-Ukrayna savaşından kaynaklanan arz belirsizlikleri, paladyum fiyatının rekor seviyelere çıkmasına neden olmuştur. Ancak, daha sonrasında küresel ekonomik aktiviteye dair endişelerle fiyatlarda düşüş gözlenmiştir.
Ayrıca, elektrikli araçlara olan artan talep, paladyum fiyatlarının gerilemesine zemin hazırlamıştır. Özellikle geçtiğimiz yıl, paladyum ons fiyatı, 831 dolarla Temmuz 2017’den bu yana en düşük seviyesine ulaşmıştır. Bu dönemde elektrikli araçların çağın gerekliliği haline gelmesi, normal otomobillere olan talebin düşmesine neden olmuş ve dolayısıyla paladyumda talep endişeleri başlamıştır.
Paladyum, aynı zamanda resesyon endişelerinden de en fazla etkilenen emtia olmuştur. Küresel ölçekte arz fazlası beklentileri, paladyum fiyatlarında gerilemeye neden olmuştur. Artan faiz oranları ile birlikte ekonomilerde görülen yavaşlama, otomotiv sektörü dahil birçok alandaki talebi olumsuz etkilemiştir. Bu durum, paladyum talebinin de düşmesine yol açmıştır. Çin ekonomisine dair belirsizliklerin sürmesi de paladyumu aşağı yönde etkilemiştir.
Örneğin, 20 Ocak 2023 tarihi itibarıyla paladyum ons fiyatı 944.7 dolar seviyesinde iken, Donald Trump’ın elektrikli araç zorunluluklarını iptal etmesi ve otomobil endüstrisini “kurtarmak” amacıyla yaptığı açıklama sonrası fiyat, yüzde 4.2 artışla 984 dolara kadar yükselmiştir.
Paladyum ve Otomotiv Sektörü İlişkisi
Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, paladyumun özellikle otomotiv endüstrisiyle olan bağlantısına dikkat çekmektedir. Ergezen, dünya genelindeki paladyum talebinin yüzde 70’inin otomotiv sektöründen kaynaklandığını ifade etmekte ve elektrikli araçlara geçişin paladyum talebindeki azalmanın endişelerini doğurduğunu vurgulamaktadır. Bu durumun da paladyumda ciddi satış dalgalarına yol açtığı gözlemlenmektedir.
Trump’ın açıklamalarının, paladyum fiyatlarının toparlanmasına neden olabileceğini belirten Ergezen, Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle Rusya’ya uygulanan yaptırımların da fiyatlar üzerinde etkili olduğunu hatırlatmaktadır. Rusya’nın paladyum üretimi konusundaki önemli rolü, fiyatların uluslararası piyasalarda baskı altında kalmasına neden olabilir. Fosil yakıtlı araçlara olan talep artışının, paladyumda da talep artışına neden olabileceği öngör