Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre, 1993 yılından bu yana işlenen gazeteci cinayetlerinin yalnızca yüzde 10’u çözüme kavuşturulmuş durumda. Çeşitli ülkelerde meydana gelen bu cinayetlerin yüzde 13’ünde ise mahkeme bir sonuca ulaşabilmiştir. Bununla birlikte, olaylarla ilgili yasal süreçlerin durumu hakkında bilgi verilmeyen vakalar ise yüzde 27 gibi yüksek bir orana ulaşmaktadır. Bu da, gazetecilerin hakları ve güvenliklerinin sağlanması konusunda ciddi bir endişeyi gündeme getirmektedir.
BM Genel Kurulu, 1 Kasım’ı “Gazetecilere Karşı Suçlarda Cezasızlıkla Mücadele Uluslararası Günü” olarak ilan etmiştir. Bu karar, 2 Kasım 2013 tarihinde alınmış olup, Mali’de öldürülen iki Fransız gazetecinin anısına alınmıştır. Bu özel gün, dünya genelinde gazetecilerin maruz kaldığı şiddetin ve adaletsizliğin farkına varılması için önemli bir anı temsil etmektedir.
Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) ve Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından sağlanan verilere göre, 1993 yılından itibaren dünya genelinde 1,700’den fazla gazeteci yaşamını yitirmiştir. UNESCO’nun verilerine göre, öldürülen gazetecilerin neredeyse 10’dan 9’u için herhangi bir yasal süreç başlatılmamış veya başlatılan süreç sonuçsuz kalmıştır. Bu durum, gazetecilerin güvenliğinin sağlanmadığını ve katliamların çoğunun cezasız kaldığını göstermektedir.
Özellikle 2020 ve 2021 yıllarında, 117 gazeteci yaşamını yitirmiştir. Bu cinayetler arasında 91 gazetecinin, ya araçlarının içinde ya da sokakta öldürüldüğü dikkat çekmektedir. Bazı gazetecilerin bedenleri ise kaçırıldıktan günler sonra bir yere bırakılmış olarak bulunmuştur. Üstelik, bazı gazetecilerin aile üyelerinin önünde katledildiği de gelen bilgiler arasında yer almaktadır. Bu durum, medya mensuplarının zor koşullar altında çalışmak zorunda kaldığını ve hayatlarının tehdit altında olduğunu göstermektedir.
2023 yılı itibarıyla çatışma bölgelerinde de gazetecilerin genç yaşta hayatlarını kaybettiği sayısında artış kaydedilmiştir. Öldürülen gazetecilerin yüzde 50’sinin çatışma bölgelerinde hayatını kaybettiği kaydedilmektedir. ABD merkezli Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ), 2023 yılında toplamda 99 gazetecinin öldüğünü ve bunların 69’unun Gazze’de yaşamını yitirdiğini açıklamıştır. Bu durum, gazetecilerin savaş ve çatışma ortamlarında ne kadar savunmasız olduğunu bir kez daha gözler önüne sermektedir.
